මිහිඳු සලකුණු ඔස්සේ: අනුරපුර අටමස්ථානයේ අසිරිය"

Описание: සුපතිට්ඨිත රත්නනුරාධපුරේ,
සමතිට්ඨිත දක්ඛිණ ශාක භවං,
සුභ මේඝ වනම්බර මේඝ නිභං,
ජය බෝධි මහං පණමාමි වරං."
අනුරාධපුරයේ පිහිටි මෙම අටමස්ථානයන් වනාහි, බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධර්මය ලංකාවට වැඩමවීමෙන් පසුව, මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේගේ මඟ පෙන්වීම මත රජවරුන් විසින් පූජනීයත්වයට පත් කරනු ලැබූ සිද්ධස්ථාන අටකි. මෙම ස්ථාන අට ශ්‍රී ලංකාවේ බෞද්ධ ඉතිහාසයේ කේන්ද්‍රස්ථානය වේ.
​ඓතිහාසික අටමස්ථාන:
​වර්තමානයේ බෞද්ධ බැතිමතුන් විසින් අටමස්ථාන ලෙස වන්දනා කරනු ලබන්නේ පහත සඳහන් ස්ථාන අටයි:
​ජය ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේ:
​බුදුරජාණන් වහන්සේ බුද්ධත්වයට පත් වූ ඉන්දියාවේ බෝධි වෘක්ෂයේ දක්ෂිණ ශාඛාවයි. ලොව ඇති පැරණිම ඓතිහාසික වෘක්ෂය ලෙස සැලකේ.
​රුවන්වැලි මහා සෑය (මහාථූපය):
​දුටුගැමුණු රජු විසින් ඉදිකරන ලද අතර, බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සර්වඥ ධාතු වැඩිම ප්‍රමාණයක් තැන්පත් කර ඇති මහා ස්ථූපයයි.
​ථූපාරාම චෛත්‍යය:
​දේවානම්පියතිස්ස රජු විසින් ඉදිකරන ලද, ශ්‍රී ලංකාවේ ඉදිකළ පළමු දාගැබ ලෙස සැලකේ. බුදුරජාණන් වහන්සේගේ දකුණු අකු ධාතූන් වහන්සේ මෙහි තැන්පත් කර ඇතැයි විශ්වාස කෙරේ.
​ලෝවාමහාපාය (ලෝවාමහා ප්‍රාසාදය):
​දුටුගැමුණු රජු විසින් ඉදිකළ, භික්ෂූන් වහන්සේලාගේ පෝය ගෙය ලෙස භාවිත කළ, රන් තඹ උළු සෙවිලි කළැයි කියන නව මහල් ප්‍රාසාදයකි.
​අභයගිරි දාගැබ:
​වළගම්බා රජු විසින් ඉදිකරන ලදී. මෙය ලොව විශාලතම ස්ථූප අතරින් එකක් වන අතර, අභයගිරි විහාරයේ කේන්ද්‍රස්ථානය විය.
​ජේතවනාරාම දාගැබ:
​මහසෙන් රජු විසින් ඉදිකරන ලදී. ගඩොලින් තැනූ ලොව උසම ස්ථූපය ලෙසින් සැලකෙන මෙය, පුරාණ විද්‍යාත්මක හා වාස්තුවිද්‍යාත්මක අගයෙන් ඉහළය.
​මිරිසවැටිය චෛත්‍යය:
​දුටුගැමුණු රජු විසින් ඉදිකරන ලද, ඔහුගේ රාජාභිෂේකයෙන් පසු කළ පළමු පූජාව ලෙස සැලකෙන ස්ථූපයකි.
​ලංකාරාමය:
​වළගම්බා රජු විසින් ඉදිකරන ලද, සුන්දර වටදාගෙයක නටබුන් සහිත සුවිශේෂී ස්ථූපයකි.
​💖 වැදගත්කම සහ අරුත
​අටමස්ථානය වන්දනාව යනු දෙවන පෑ තිස් රජ දවස ඇරඹුණු, බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරයේ මුදුන්මල්කඩ බඳු වූ අනුරාධපුරයේ ගෞරවාන්විත යුගය සිහිපත් කිරීමකි. මෙම සෑම සිද්ධස්ථානයක්ම, දේශීය රජවරුන්ගේ ත්‍යාගශීලීත්වය, ශ්‍රද්ධාව සහ අසමසම ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය ලොවට කියාපාන ජීවමාන සාක්ෂි වේ. මෙම ස්ථාන වැඳ පුදා ගැනීමෙන්, බැතිමතා හට අසීමිත පින් රැස් කර ගැනීමට අවස්ථාව සැලසේ