ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਵੇਲੇ ਹੀ ਖਾਦਾਂ ਪਾਓ ਸੇਤੀ ਕਟਾਈ ਦੇਵੇਗਾ ਮੱਖਣ ਘਾਹ ਤੇ ਜਵੀ ਵੀ ਮਿਕਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ

Описание: ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਵੇਲੇ ਹੀ ਖਾਦਾਂ ਪਾਓ ਸੇਤੀ ਕਟਾਈ ਦੇਵੇਗਾ ਮੱਖਣ ਘਾਹ ਤੇ ਜਵੀ ਵੀ ਮਿਕਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ


#barseem #BL10 #BL42 #BL43 #BL44 #bl4 #panjaabpaidavar #sukhishergill

berseem varieties BL 10 on 30 acres,

Office of the Director (Seeds)
Punjab Agricultural University, Ludhiana

Notice Inviting Expression of Interest for undertaking seed production of berseem varieties BL 10, BL 42, BL 43 and BL 44

The Punjab Agricultural University (PAU), Ludhiana invites the Expression of Interest (EoI) from interested progressive farmers/public/private seed companies/organizations of Punjab for undertaking seed production of berseem varieties BL 10 on 30 acres, BL-42 on 40 acres, BL 43 and BL 44 on 20 acres each, during rabi 2024-25 crop season. The detailed terms and conditions for the production and supply of berseem seed can be seen at PAU website www.pau.edu. Interested progressive farmers/seed growers who meet the criteria may furnish their Expression of Interest with all the necessary documents in a sealed cover along with the covering letter and quotation for seed supply rates (per quintal) to PAU duly signed by an authorized signatory. Complete documents with signatures of authorized signatory on each page should reach the office of the Director (Seeds), PAU, Ludhiana on or before 20 August, 2024.





Nutritive value

Berseem is highly palatable fodder and it contains 17% crude protein and 25.9% crude fibre. The total digestible nutrients content is 60-65%. Berseem contains saponins, if fed in high quantity to ruminants leads to bloat.

ਬਰਸੀਮ ਇੱਕ ਜਲਦੀ ਵਧਣ ਅਤੇ ਵੱਧ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਚਾਰੇ ਦੀ ਫਸਲ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਚੋਣ ਨੂੰ ਚਾਰੇ ਦੇ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬਰਸੀਮ ਇੱਕ ਜਲਦੀ ਵਧਣ ਅਤੇ ਵੱਧ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਚਾਰੇ ਦੀ ਫਸਲ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਫੁੱਲ ਪੀਲੇ-ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਰਸੀਮ ਨੂੰ ਇਕੱਲਿਆਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਚਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਵੀ ਉਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਵਧੀਆ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲਾ ਅਚਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰਾਈ ਘਾਹ ਜਾਂ ਜਵੀਂ ਨਾਲ ਰਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਬਰਸੀਮ ਹਾੜੀ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਕਟਾਈਆਂ ਅਤੇ ਗੁਣਵਤਾ ਭਰਪੂਰ ਚਾਰਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਫਸਲ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਜੂਨ ਅੱਧ ਤੱਕ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਅਤੇ ਸੁਆਦੀ ਚਾਰਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਚੰਗੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਚੋਣ ਨੂੰ ਚਾਰੇ ਦੇ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬਰਸੀਮ ਦੀਆਂ ਵਧੀਆ ਕਿਸਮਾਂ

ਬੀਐਲ 44, ਬੀਐਲ 43 ਬੀਐਲ 42 ਅਤੇ ਬੀਐਲ 10 ਬਰਸੀਮ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਬੀਐਲ 10 ਇਕ ਲੰਮਾਂ ਸਮਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਕਿਸਮ ਹੈ। ਬੀਐਲ 44, ਬੀਐਲ 43 ਅਤੇ ਬੀਐਲ 42 ਗੁਣਵਤਾ ਪੱਖੋਂ ਵਧਿਆ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਕਿਸਾਨ ਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਬੀਜ ਦੀ ਭਾਰੀ ਮੰਗ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੀਜ ਦੀ ਘਾਟ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਕਿਸਾਨ ਵੀਰ ਮਹਿੰਗੇ ਅਤੇ ਘਟ ਮਿਆਰੀ ਬੀਜ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚੋਂ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕਿਸਾਨ ਹੀ ਬਰਸੀਮ ਦਾ ਬੀਜ ਆਪ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਕਿਸਾਨ ਵੀਰ ਹੇਠ ਲਿਖੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਬਰਸੀਮ ਦਾ ਵਧੀਆ ਬੀਜ ਆਪ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।


ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦਾ ਤਰੀਕਾ:

ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ

ਬੀਜ ਦੇ ਵੱਧ ਝਾੜ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਉਪਜਾੳ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਦਰਮਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਭਾਰੀਆਂ ਜਮੀਨਾਂ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀਆਂ ਹਨ।ਖੇਤ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ 2-3 ਵਾਰ ਵਾਹ ਕੇ, ਸੁਹਾਗਾ ਫੇਰ ਕੇ ਘਾਹ ਫੁਸ ਤੋ ਮੁਕਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਸਮਾਂ

ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹਫਤੇ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਅਕਤੂਬਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਹਫਤੇ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 8-10 ਕਿਲੋ ਬੀਜ ਕਾਫੀ ਹੈ।ਬੀਜ ਲਈ ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਦਰਵਾੜੇ ਤਕ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਬੀਜ ਕਿਸੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਵਸੀਲੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸਰਕਾਰੀ ਅਦਾਰੇ ਤੋੋ ਹੀ ਲਿਆ ਜਾਵੇ। ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸ਼ੁੱਧ ਬੀਜ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਬੀਜ ਵਾਲੇ ਖੇਤ ਦੀ ਬਰਸੀਮ ਦੀਆਂ ਦੁਜੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਦੂਰੀ ਘਟੋ ਘਟ 100 ਮੀਟਰ ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਬੀਜ ਲਈ ਅਤੇ 400 ਮੀਟਰ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਬੀਜ ਲਈ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ।ਬਿਜਾਈ ਖੜੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਛੱਟੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।ਬਰਸੀਮ ਦਾ ਬੀਜ ਨੂੰ ਕਾਸ਼ਨੀ ਦੇ ਬੀਜ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬੀਜ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਡੋਬ ਕੇ ਛਾਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ

ਬਿਜਾਈ ਸਮੇ 6 ਟਨ ਰੂੜ੍ਹੀ ਦੀ ਖਾਦ ਅਤੇ 20 ਕਿਲੋ ਫਾਸਫੋਰਸ ਤੱਤ (125 ਕਿਲੋ ਸੁਪਰ ਫਾਸਫੇਟ) ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਰਤੋ ।ਜੇਕਰ ਦੇਸੀ ਰੂੜ੍ਹੀ ਦੀ ਵਰਤੋ ਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੋਵੇ ਤਾਂ 10 ਕਿਲੋਂ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਤੱਤ (22 ਕਿਲੋ ਯੂਰੀਆ ਅਤ 30 ਕਿਲੋ ਫਾਸਫੋਰਸ ਤੱਤ (185 ਕਿਲੋ ਸੁਪਰਫਾਸਫੇਟ) ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਵਰਤੋਂ। ਮੈਗਨੀਜ਼ ਦੀ ਘਾਟ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਹਲਕੀਆਂ ਰੇਤਲੀਆਂ ਜਮੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਬਰਸੀਮ ਝੋਨੇ ਪਿੱਛੋਂ ਬੀਜਿਆ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਲਈ 0.5% ਮੈਗਨੀਜ਼ ਸਲਫੇਟ (ਇਕ ਕਿਲੋ ਮੈਗਨੀਜ਼ ਸਲਫੇਟ 200 ਲਿਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ) ਦਾ ਘੋਲ ਧੁੱਪ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਹਫਤੇ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਦੋ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਛਿੜਕੇ। ਇਹ ਛਿੜਾਕਅ ਕਟਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ 2 ਹਫਤੇ ਬਾਅਦ ਕਰੋ।

ਸਿੰਚਾਈ ਦਾ ਤਰੀਕਾ

ਬਰਸੀਮ ਦੇ ਬੀਜ ਦਾ ਚੰਗਾ ਝਾੜ ਲਈ ਫਸਲ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਾਣੀ ਲਾੳਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਫੁੱਲ ਪੈਣ ਸਮੇਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਨਹੀਂ ਆੳਣ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਪਹਿਲਾ ਪਾਣੀ ਬਹੁਤ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਗੇਰੀ ਫਸਲ ਲਈ ਇਹ ਪਾਣੀ ਛੇਤੀ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਨਾਲ ਬੀਜ ਨੂੰ ਉੱਗਣ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ 6-8 ਦਿਨਾਂ ਪਿਛੋਂ ਲਾੳ।