कसे कराल ज्वारी पिकावरील कीड नियंत्रण ? (खोडकिडा, खोडमाशी, लष्करी अळी नियंत्रण)

Описание: ज्वारी पिकासाठी महाराष्ट्रातील हवामान पोषक असल्यामुळे खरीप व रब्बी या दोन्हीही हंगामात ज्वारीचे पीक घेतले जाते. जनावरांना उत्तम चारा देणारे हे पीक असल्यामुळे जनावरांवर अवलंबून असणारी ज्यांची शेती आहे तेथे ज्वारीचा पेरा अधिक केला जातो. रब्बी ज्वारी हे महाराष्ट्र, कर्नाटक, तेलंगाना आणि आंध्रप्रदेश या राज्यांमधील १० लाख हेक्टर क्षेत्रावरील दख्खन पठारात कोरड्या जमिनिवरील घेतले जाणारे एक महत्वपूर्ण पीक आहे. या पिकावर होणाऱ्या किडींच्या प्रादुर्भावामुळे शेतकऱ्यांचे नुकसान होत असते.

बदलत्या पीक परिस्थिती आणि हवामानामुळे वेगवेगळ्या किडींचा प्रादुर्भाव पिकावर होत आहे. त्या अनुषंगाने रब्बी हंगामात या पिकावर येणाऱ्या किडींची योग्य माहिती करून त्यांचे व्यवस्थापन करणे गरजेचे ठरते. ज्वारीत मुख्यतः अमेरिकन लष्करी अळी, खोडमाशी, खोडकिडा, मावा, मिजमाशी या किडींचा व खडखड्या, काणी या रोगांचा प्रादुर्भाव आढळून येतो.
पानांवर दिसणारे अंडीपुंज व सुरुवातीच्या अवस्थेतील अळ्या गोळा करून नष्ट कराव्यात.

किडीच्या सर्वेक्षणासाठी पिक उगवून येण्यापूर्वी एकरी पाच कामगंध सापळे लावावेत.

नर पतंग पकडण्यासाठी हेक्टरी १५ कामगंध सापळे लावावेत.

रासायनिक उपाय योजना
क्लोरोपायरिफॉस (२० % प्रवाही) २५ मिली प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून फवारावे.
खोडमाशीचा प्रादुर्भाव १० % पोंगेमरच्या वर गेल्यास क्विनॉलफॉस ३५ टक्के प्रवाही ३५० मि. ली. २५० लि. पाण्यात मिसळून प्रति हेक्टरी ७ ते ८ दिवसांनी फवारणी करावी. पहिल्या फवारणीनंतर १० दिवसांनी दुसरी फवारणी करावी त्यासाठी ३५ ई.सी. क्विनॉलफॉस ७०० मि. ली. ५०० लि. पाण्यात मिसळून प्रति हेक्टर फवारावे.
क्लोरोपायरिफॉस (२० % प्रवाही) २५ मिली प्रति १० लिटर पाण्यात मिसळून फवारावे.