Data Stories- 21 Tetor 1943- Masakra komuniste e Lushnjes

Описание: Më 21 tetor të vitit 1943, vetëm një muaj pas kapitullimit të Italisë Fashiste, forcat partizane, të drejtuara nga Mehmet Shehu dhe komunisti jugosllav Dushan Mugo’sha, realizuan një nga masakrat më të egra të periudhës së Luftës së Dytë Botërore në territorin shqiptar.

Pas një beteje me një formacion të Ballit Kombëtar në zonën e Lushnjes, ata ekzekutuan barbarisht një numër midis 60 dhe 80 shqiptarësh, edhe pse i kishin hedhur armët dhe u ishin dorëzuar forcave partizane.

Ngjarja u regjistrua vetëm dy muaj pas prishjes së Marrëveshjes së Mukjes, – një tentativë për të bërë bashkë, në një front të vetëm antifashist, të gjitha grupimet politike shqiptare, bashkë me formacionet e armatosura përkatëse.

E mbajtur në fillim të gushtit 1943, rezultati i Marrëveshjes së Mukjes nuk u shkoi për shtat dy përfaqësuesve të Partisë Komuniste Jugosllave të atashuar pranë Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Nacional-Çlirimtare - Miladin Popoviçit dhe Dushan Mugoshës, udhëzimet e të cilëve drejtonin gjithë vendimmarrjen e Enver Hoxhës.

Kundërshtia e të dërguarve të Josip Titos së shumti realizohej për shkak se, dy partitë e tjera të mëdha, Balli Kombëtar dhe Legaliteti, kishin në program bashkimin e Kosovës me shtetin amë – Shqipërinë.

Ndërkohë Enver Hoxhën nuk e bindën pikat e tjera të marrëveshjes. Qëllimi i tij ishte që forcat e Ballit dhe të Legalietit të shkriheshin me forcat partizane dhe të komandoheshin prej tyre – një direktivë që të dërguarit e tij nuk e kishin mbrojtur në Konferencën e Mukjes.

Pra Enver Hoxha, siç e ka pranuar edhe vetë më vonë, kishte qëllim marrjen e pushtetit dhe nuk dëshironte që Balli apo Legaliteti të kontrollonin në mënyrë të barabartë forcat e armatosura.
Këto qëllime politike, jo vetëm që shkatërruan përpjekjen e fundit për të bashkuar të gjithë shqiptarët në luftën antifashiste, por, më keq akoma, nxitën përplasjet e armatosura mes shqiptarëve duke shkuar drejt një lufte civile.

Në këto kushte ndodhi edhe masakra e Lushnjes.

Ngjarja u regjistrua më 21 tetor 1943, kur Brigada e Parë – formacioni partizan më i mirëpajisur me armatim dhe më i organizuar, nën drejtimin e Mehmet Shehut dhe asistentit të tij jugosllav, Dushan Mugosha, u përballën në Golem të Lushnjës me rreth 400 forca të Ballit Kombëtar, të drejtuara nga Isa Manastirliu, Hamit Matjani, Tefik Sfiri dhe Hajdar Cakrani.

Më të organizuar dhe më të sprovuar në luftime, partizanët e Brigadës së Parë e fitojnë betejën kundër formacionit të Ballit Kombëtar, duke kapur rreth 100 robër.

Të dy të njohur për veprime të ngjashme, Mehmet Shehu, edhe Dushan Mugosha urdhërojnë pushkatimin e një pjesë të robërve, numër që, sipas disa burimeve, ishte mes 60 dhe 80 njerëzish.
Ja si e ka shkruar Mehmet Shehu, me dorën e vet, këtë pjesë të ngjarjes, në një informacion që i dërgonte Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Nacional-Çlirimtare, më 30 tetor 1943.

“Gjyqi përbëhej prej meje, nënkomisarit të komandës vendit, Lushnjës, dhe një partizani të Batalionit të Parë të Brigadës. Neve vendosëm ekzekutimin e 65 ballistëve. Të tjerët, 29 vullnetarë - për Brigadë dhe batalione të vendit, të tjerët u liruan të çarmatosur.”

Më tej, në të njëjtën letër Mehmet Shehu, Komandanti i Brigadës së Parë, shfaqet i penduar.
“...porse mua më duket se kam qenë gabuar, kemi ekzekutuar, kemi qenë shumë të rreptë. Do të mjaftonte pushkatimi i 15-20 ballistëve nga më përgjegjësit. Porse këtë radhë gabimi, faji kryesor, është imi personalisht, mbasi gjyqi kryesohej prej meje dhe, deri diku, të 2 anëtarët e tjerë kanë qenë influencuar prej meje.”

Historia vërteton se në këtë periudhë krerët e formacioneve partizane janë autorë të disa masakrave të ngjashme, që vërtetonin sukses të padiskutueshëm të tyre në luftën vëllavrasëse.

Kjo sepse, rezultatet e luftimeve kundër forcave gjermane – që ishte edhe qëllimi kryesor dhe i shpallur - nuk janë dokumentuar po kaq të suksesshme.

Në të njëjtën periudhë kohore, Koçi Xoxe, një nga krerët e Partisë Komuniste, i dërgonte Sekretarit të Përgjithshëm të Partisë, Enver Hoxha, një letër, ku, mes të tjerave, shkruante:

“Përveç goditjeve që u dhamë, ballistët po i ndjekim këmba-këmbës për shfarosje. Sa për luftën me gjermanët, pothuajse hiç”.

Masakrat e kryera nga formacionet partizane, të komanduara nga Enver Hoxha dhe dy asistentët e tij Jugosllavë, me kalimin e kohës do të perceptoheshin nga të gjithë, madje edhe nga vetë komunistët, si një fushatë e pastër terrori, me qëllim marrjen, me çdo lloj mënyre, të pushtetit politik.

#mcntv #mcn #datastories #ferdinanddervishi #histori #ngjarjethistorike #masakraelushnjes