Ep 915 โรคหลอดเลือดหัวใจตีบตัน รู้ทันป้องกันได้

Описание: โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ (Coronary artery disease :CAD) หรือ โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด (Heart Attack)
เกิดจากหลอดเลือดเลี้ยงหัวใจมีการตีบแคบลง เพราะมีคราบไขมันและหินปูน เกาะภายในผนังหลอดเลือด ทำให้ปริมาณเลือดไหลผ่านไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจไม่เพียงพอกับความต้องการ
ปัจจัยเสี่ยง ที่ทำให้หลอดเลือดหัวใจตีบเร็ว ได้แก่
อายุ ผู้ชายอายุมากกว่า 45 ปี ผู้หญิงอายุมากกว่า 55 ปี, การขาดการออกกำลังกาย ,
เบาหวาน , ความดันโลหิตสูง , สูบบุหรี่ , ไขมันในเลือดสูง , ความอ้วน, ภาวะเครียด
กรรมพันธุ์ มีญาติพี่น้องสายตรงเป็นโรคนี้ก่อนอายุ 55 ปี ในผู้ชาย หรือ 65 ปีในผู้หญิง
อาการ ผู้ป่วยมีอาการเจ็บปวด หรือ เสียด หรือ แน่นหน้าอกทั่วกลางหน้าอก หรือ อาจค่อนไปทางด้านซ้าย หรือ ด้านขวาได้ อาการมักร้าวไปที่กราม คอ หัวไหล่ และแขนด้านใน อาการมักเกิดขึ้นในขณะใช้กำลัง เช่น ออกกำลังกาย เดินขึ้นที่สูง ยกของ หรือ อาจจะเกิดหลังทานอาหารอิ่มมากๆ อาการเป็นอยู่ประมาณ 2-3 นาที เป็นอย่างน้อย และมักดีขึ้นหลังจากได้พัก หรือ อมยาใต้ลิ้น ในกรณีที่กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดรุนแรงนานอย่างน้อย 30 นาที ร่วมกับมีเหงื่อออกท่วมตัว คลื่นไส้ อาเจียน ตัวซีดเป็นลม ในบางกรณี เช่น ผุ้สูงอายุ หรือ ผู้ป่วยเบาหวาน อาจไม่มีอาการที่หน้าอก แต่อาจมีอาการหอบเหนื่อย ซึม ใจสั่น เป็นลมหมดสติ
การรักษาและการป้องกัน
รักษาด้วยยาแก้อาการเจ็บปวด หรือ เสียดแน่นหน้าอก เช่น ยาขยายหลอดเลือด ยาลดการทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจ ยาป้องกันหลอดเลือดอุดตัน หรือ ยาสลายลิ่มเลือดที่อุดตันหลอดเลือดหัวใจ
การขยายหลอดเลือดด้วยบอลลูน:ใช้ในกรณีที่ยาไม่สามารถควบคุมอาการได้ หรือ มีผลข้างเคียงจากการใช้ยา
การผ่าตัดหลอดเลือดหัวใจ หรือ ทำบายพาสหลอดเลือดหัวใจ:ใช้ในกรณีที่ไม่สามารถขยายหลอดเลือดด้วยบอลลูน หรือ มีหลอดเลือดตีบหลายเส้น
ควบคุม หรือ กำจัดปัจจัยเสี่ยง : เช่น ควบคุมเบาหวาน ไขมัน ความดันโลหิต งดสูบบุหรี่ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ควบคุมน้ำหนักตัว อาหาร เครื่องดื่ม ผ่อนคลายจากความเครียด
แนวทางการรับประทานอาหารสำหรับผู้ป่วยโรคหัวใจและหลอดเลือด
1. หลีกเลี่ยงอาหารทำให้ไขมันสูง
เลือกทานเนื้อสัตว์ไม่ติดมันและ ไขมันน้อย เช่น ปลา ไข่ เต้าหู้ ไก่ไม่ติดหนัง หรือ หมูเนื้อแดง
*สามารถทานไข่แดงได้ไม่เกิน 3 ฟองต่อสัปดาห์
*อาหารทะเลที่สามารถทานได้ คือ เนื้อกุ้ง(ไม่ทานหัว) เนื้อปู(ไม่ทานไข่ปู) ไม่ควรทานปลาหมึกและหอยบ่อย
*หลีกเลี่ยง ขาหมู หมูสามชั้น หนังไก่ทอด เครื่องในสัตว์
หลีกเลี่ยง,ลดการทาน กะทิ อาจเลือกใช้กะทิธัญพืชทดแทน หรือ ใช้หลักการทานเนื้อ เหลือน้ำ
หลีกเลี่ยง/ ลดการทาน เบเกอรี่ คุ้กกี้ โดนัท พาย พิซซ่า เบอร์เกอร์ ไอศกรีม ครีมเทียม เนื่องจากมีไขมันทรานส์ ทำให้ไขมันตัวร้าย (LDL) มากขึ้น และไขมันตัวดี (HDL) ลดลง หากอยากทานของว่างอาจเลือกทานผลไม้ หรือ ถั่วเปลือกแข็ง 1 กำมือ ทดแทน จะมีประโยชน์ต่อสุขภาพมากกว่า
เลือกเมนู ต้ม / ปิ้ง / ย่าง / นึ่ง ให้มากกว่า ผัด และ ทอด
หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ / น้ำหวาน / น้ำผลไม้ เนื่องจากสามารถทำให้ไขมันไตรกลีเซอร์ไรด์มากขึ้นได้
เลือกน้ำมันทำอาหารอย่างเหมาะสม
*น้ำมันมะพร้าว น้ำมันหมู น้ำมันปาล์ม ใช้ทอด แต่ไม่ควรใช้บ่อยเนื่องจากทำให้ไขมันไม่ดี (LDL)เพิ่มได้
*น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันดอกทานตะวัน น้ำมันมะกอก ใช้ผัดความร้อนไม่มาก
*น้ำมันรำข้าว น้ำมันคาโนล่า ได้ทั้งทอด ทั้งผัด เป็นไขมันชนิดที่ดีสามารถลดไขมันไม่ดีได้ (LDL)
2. หลีกเลี่ยงอาหารรสเค็ม
หลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป / อาหารหมักดอง / อาหารแช่แข็ง
เช่น ไส้กรอก แฮม เบคอน หมูแผ่น หมูหยอง บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป โจ๊กผง ซุปผง ผักผลไม้ดอง ไข่เค็ม
หลีกเลี่ยงการรับประทานน้ำซุป / น้ำแกง ที่มีส่วนประกอบของผงชูรสและเครื่องปรุง
ลดการปรุงอาหาร
*เติมเกลือในอาหารไม่เกิน 1 ช้อนชาต่อวัน
*เติมน้ำปลา ซีอิ้ว ซอสถั่วเหลือง น้ำมันหอย ไม่เกิน 3 ช้อนชาต่อวัน
*ซอสพริก ซอสมะเขือเทศ ไม่เกิน 1ช้อนโต๊ะ
อ่านฉลากโภชนาการ เลือกผลิตภัณฑ์ที่โซเดียมน้อยกว่า 100 มก.
3. เน้นอาหารที่มีเส้นใย (Fiber) เพราะเส้นใยจากอาหารจะช่วยลดการดูดซึมไขมัน ทำให้ลดการสะสมหรือการอุดตันของไขมันในเส้นเลือด
8 อาหาร ที่บำรุงหัวใจ
1. ถั่วฝักยาว จะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจลงไปได้ถึง 22% รวมถึงช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของคนที่เป็นเบาหวาน เพราะหนึ่งในโรคนั้น นั่นก็คือ "โรคหัวใจ"
2. บีทรูท เป็นผลไม้ที่อุดมไปด้วยไนเตรทช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดให้ไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ได้ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจได้อีกด้วย
3. แซลมอน ในปลาแซลมอนนั้นอุดมไปด้วยกรดอีโคซะเพนตะอีโนอิก(Eicosapentaenoic Acid) และกรดโดโคซะเฮกซะอีโนอิก(Docosahexaenoic Acid) หรือกรดดีเอชเอ(DHA) ที่มีส่วนช่วยในการลดการติดเชื้อ ป้องกันไม่ให้หลอดเลือดแข็งตัว การเกิดหัวใจวาย และลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหลอดเลือดสมอง โรคความดัน รวมถึงไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูงอีกด้วย
4. กระเทียมช่วยทำลายคอเลสเตอรอลและไขมันที่ติดอยู่กับผนังด้านในของหลอดเลือด และทำให้เกิดความยืดหยุ่น เมื่อเลือดไหลเวียนสะดวก หลอดเลือดแข็งแรง ก็ส่งผลดีต่อสุขภาพหัวใจ
5. ถั่ววอลนัท ช่วยให้เซลล์บุผนังหลอดเลือดทำงานได้ดี ช่วยป้องกันหลอดเลือดตีบ ช่วยลดคอเลสเตอรอล และยังลดความเสี่ยงโรคหัวใจอีกด้วย
6. ดาร์กช็อกโกแลต มีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยในเรื่องของความดันโลหิต ลดปัจจัยที่ทำให้เกิดการแข็งตัวของเลือด รวมถึงช่วยลดอาการหัวใจวายและโรคหลอดเลือดสมองในคนที่มีความเสี่ยงสูงได้
7. บลูเบอร์รี่ มีสารแอนโทไซยานิน (Anthocyanin) และสารฟลาโวนอยด์(Flavonoid) ที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระชั้นดี ที่ช่วยลดความดันโลหิตและขยายหลอดเลือดหัวใจได้ดี
8. แปะก๊วย มีสรรพคุณในการช่วยขยายหลอดเลือด ช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น ช่วยป้องกันและลดการแข็งตัวของเกล็ดเลือด เพราะถ้าเลือดสาารถไหลเวียนไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ได้ดี