ทางออกจากความทุกข์ อยู่ที่รู้ทันความโกรธและความหลง

Описание: ในโลกที่หมุนเร็ว เราทุกคนต่างเคยโกรธ และต่างเคยหลง บางครั้งเราอาจไม่ทันรู้ตัวเลยว่าไฟในใจเราร้อนแค่ไหน และบางครั้งเราก็เดินหลงอยู่ในทางผิดนานเท่าไรโดยไม่รู้ตัว

คำสอนที่ว่า ไม่มีไฟใดร้อนเท่าความโกรธ และไม่มีโทษใดร้ายเท่าความหลง ฟังดูเรียบง่ายแต่กลับลึกซึ้งมาก เมื่อได้พิจารณาอย่างจริงจัง มันไม่ใช่เพียงคำเตือน แต่เป็นกระจกบานหนึ่งที่สะท้อนให้เราเห็นใจของตัวเอง
วันนี้เราอยากชวนคุณไปสำรวจใจตัวเองอย่างช้าๆ ด้วยการไล่เรียงความหมายของคำสอนนี้เป็นข้อๆ เพื่อให้เข้าใจอย่างลึกซึ้ง และนำไปใช้ได้จริงในชีวิตประจำวัน หากคุณเคยเหนื่อยกับอารมณ์ของตัวเอง หรือเคยเสียใจจากการตัดสินใจที่เกิดจากความหลง คลิปนี้อาจเป็นคำตอบบางส่วนที่คุณกำลังค้นหาอยู่
ข้อที่ 1 ไม่มีไฟใดร้อนเท่าความโกรธ เพราะความโกรธเผาใจคนที่ถือมันก่อนเสมอ
ความโกรธเปรียบได้กับไฟที่เผาผลาญภายในโดยไม่ต้องมีเปลวให้เห็น มันเผาใจให้รุ่มร้อนกระวนกระวายไม่มีความสงบแม้ข้างนอกจะนิ่งเงียบแต่ข้างในกลับพลุ่งพล่านคนที่โกรธมากจะไม่สามารถใช้เหตุผลได้ดีเท่าเดิมและยิ่งถือไว้นานเท่าไรก็ยิ่งปวดร้อนเหมือนกำถ่านแดงที่ไม่ยอมปล่อยมือเราโกรธใครก็เหมือนเราจุดไฟไว้ในใจตัวเองโดยหวังว่าอีกฝ่ายจะร้อนแต่แท้จริงแล้วเราคือคนที่ไหม้เกรียมที่สุดในที่สุดความโกรธไม่เคยทำให้ใครสุขใจได้เลยมีแต่ทำลายความสัมพันธ์ทำลายสุขภาพและทำลายความสงบภายใน
ข้อที่ 2 ไม่มีไฟใดร้อนเท่าความโกรธ เพราะมันทำให้เรามองไม่เห็นใจคนอื่นและมองไม่เห็นความจริง
เมื่อความโกรธเข้าครอบงำเราจะไม่เห็นคุณค่าของคำพูดของใครแม้คนที่หวังดีเราก็จะตีความว่าเขาตำหนิเราเราจะรู้สึกว่าทุกอย่างกำลังคุกคามและต้องโต้กลับความโกรธจึงเป็นเสมือนม่านดำที่ปิดบังแสงสว่างแห่งปัญญาให้หายไปความเมตตาหายไปความเข้าใจหายไปเราจะมองทุกสิ่งในโลกผ่านมุมมืดของใจตัวเองแม้บางเรื่องจะไม่ใช่เรื่องใหญ่แต่ความโกรธจะขยายให้มันกลายเป็นปัญหาใหญ่มากจนเราลืมไปว่าที่จริงแล้วเราก็แค่คนหนึ่งที่กำลังเจ็บปวดและพยายามระบายมันออกมา
ข้อที่ 3 ไม่มีโทษใดร้ายเท่าความหลง เพราะความหลงทำให้เราเดินทางผิดโดยไม่รู้ตัว
ความหลงไม่ได้มาในรูปแบบที่น่ากลัวแต่มาในรูปแบบที่น่าหลงใหลเราหลงในคำชมหลงในรูปลักษณ์หลงในอำนาจและหลงในตัวตนว่าตัวเราสำคัญยิ่งใหญ่กว่าคนอื่นความหลงจึงทำให้เราตัดสินใจโดยไม่ใช้สติไม่ใช้ปัญญาแต่ใช้ความรู้สึกเพียงชั่ววูบและสิ่งนี้เองที่นำมาซึ่งความผิดพลาดในชีวิตมากมายหลายคนเลือกเส้นทางที่ผิดเพราะเชื่อว่ามันดีทั้งที่ความจริงแล้วเป็นเพียงภาพลวงตาเราจึงต้องฝึกสติให้รู้ทันความคิดและอารมณ์ไม่ให้หลงตามสิ่งที่ไม่เที่ยงและไม่แน่นอนในโลกนี้
ข้อที่ 4 ไม่มีโทษใดร้ายเท่าความหลง เพราะความหลงทำให้เราไม่รู้จักตัวเอง
คนที่หลงจะมัวแต่มองภายนอกจนลืมมองเข้าไปในจิตใจของตัวเองเราจะหลงคิดว่าเราต้องมีเหมือนคนอื่นเราต้องเป็นเหมือนคนอื่นเราต้องได้ยอมรับจากคนอื่นจนสุดท้ายเรากลายเป็นใครก็ไม่รู้ที่ไม่ใช่ตัวเราความหลงทำให้เราอยากได้ อยากมี อยากเป็นโดยไม่มีที่สิ้นสุดและเราจะไม่มีวันพอใจเลยเพราะใจที่หลงคือใจที่วุ่นวายเราจึงเหนื่อยโดยไม่รู้ว่าเหนื่อยเพราะอะไรเพราะเราหลงผิดคิดว่าความสุขอยู่ข้างนอกทั้งที่ความสุขจริงอยู่ข้างในเราหลงคิดว่าความรักคือการครอบครองทั้งที่แท้จริงแล้วคือการเข้าใจ
ข้อที่ 5 ทั้งความโกรธและความหลงคือเหตุแห่งความทุกข์ทั้งสิ้น หากไม่ฝึกสติรู้เท่าทัน ใจก็จะตกเป็นเหยื่อของอารมณ์
ความโกรธทำให้เราขาดเมตตา ความหลงทำให้เราขาดปัญญา และเมื่อใจไม่มีเมตตาและไม่มีปัญญา ความทุกข์ก็ย่อมเกิดขึ้นอย่างไม่ต้องสงสัยคนที่ปล่อยให้โกรธครอบงำจะมีแต่เผาใจตัวเองคนที่ปล่อยให้หลงนำทางจะมีแต่เดินหลงทางชีวิตจึงต้องการสติในการประคับประคองทุกย่างก้าวเราต้องหมั่นดูใจตนเองเสมอว่าเรากำลังโกรธอยู่หรือเปล่าเรากำลังหลงอะไรอยู่หรือเปล่าและเรากำลังใช้ชีวิตด้วยความเข้าใจหรือความเคยชินเพราะเมื่อเรารู้เท่าทันความโกรธและความหลงเราจะสามารถวางมันลงได้และกลับมาอยู่กับปัจจุบันอย่างสงบและเบาสบาย
เมื่อเราพูดถึงความโกรธ เราไม่ได้พูดถึงแค่การโมโหหรืออารมณ์ชั่ววูบ แต่เรากำลังพูดถึงไฟร้อนที่เผาใจเราจากภายใน ความโกรธทำให้ใจขาดความสงบ ขาดเหตุผล และมักทำให้เราพูดหรือทำในสิ่งที่เราต้องมาเสียใจในภายหลัง มันไม่ได้เผาเฉพาะคนที่ถูกโกรธ แต่มันเผาใจคนที่โกรธก่อนเสมอ เหมือนเรากำถ่านไฟไว้ในมือ โดยหวังว่าจะโยนใส่คนอื่น แต่กลับไหม้ตัวเราเองก่อน

ความโกรธยังทำให้เรามองไม่เห็นความจริง มองไม่เห็นใจของคนอื่น ทำให้เราตัดสินทุกอย่างผ่านอารมณ์ไม่ใช่ปัญญา นี่คือความอันตรายที่หลายคนมองข้าม และเมื่อมันสะสมในใจ มันจะกลายเป็นนิสัยที่กัดกินความสัมพันธ์ ความสุข และแม้แต่สุขภาพกายใจของเราเอง

ในขณะที่ความโกรธคือไฟ ความหลงเปรียบเสมือนหมอกที่ปิดบังตา ทำให้เราเดินทางผิดโดยไม่รู้ตัว เราหลงไปกับรูปลักษณ์ คำพูด ความปรารถนา หลงไปกับการเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่น จนลืมกลับมามองว่าตัวเราจริงๆ ต้องการอะไร หลงในอำนาจ หลงในชื่อเสียง หลงในคำชม และหลงคิดว่านั่นคือความสุขแท้จริง ทั้งที่มันเป็นเพียงภาพลวง

ความหลงยังทำให้เราไม่รู้จักตัวเอง ทำให้เรากลายเป็นคนที่แปลกหน้ากับใจของตัวเอง มุ่งแสวงหาแต่ภายนอกจนลืมความสงบภายใน เราหลงคิดว่าการมีคือความสุข แต่แท้จริงแล้วความสุขมักเกิดขึ้นจากการวาง

สุดท้ายทั้งความโกรธและความหลงต่างก็เป็นรากเหง้าของความทุกข์ หากเราไม่รู้เท่าทันและไม่หมั่นพิจารณาใจตัวเองให้บ่อยๆ ใจก็จะถูกอารมณ์เหล่านี้ชักจูงโดยที่เราไม่รู้ตัว การมีสติ การรู้ทันใจ การกลับมาสังเกตความเปลี่ยนแปลงภายในอย่างต่อเนื่อง คือหนทางเดียวที่จะดับไฟและขจัดหมอกให้จางลง

ในเส้นทางชีวิตที่เต็มไปด้วยสิ่งยั่วยุทั้งภายนอกและภายใน เราอาจไม่สามารถห้ามโลกภายนอกได้ แต่เราสามารถห้ามใจของตัวเองได้ และการรู้เท่าทันใจคือจุดเริ่มต้นของความสงบที่แท้จริง