پیشگیری کم خونی فقر آهن

Описание: کم خونی فقر آهن یکی از مشکلات شایع جامعه ما هست که در صورت عدم تشخیص و درمان مشکلات حد و مزمنی رو برای فرد ایجاد میکنه که گاهی عوارض غیر قابل برگشتی هم ایجاد میکنه.اما چون پیشگیری همیشه بهتر از درمان بوده , لازمه که همه ما اطلاعاتی در باره روشهای پیشگیری از کم خونی فقر آهن داشته باشیم. من دکتر حمید سجاد متخصص داخلی اینجا هم کانال یوتیوب من هست. اگه علاقه مند هستین ادامه ویدئو رو ببینین.



بطور کلی چهار روش اساسی برای پیشگیری از کم خونی فقر آهن وجود داره : اولین مورد آهن یاری هست . آهن یاری یعنی توزیع قرص آهن بین گروههای آسیب پذیر و درمعرض خطر کم خونی فقر آهن مثل زنان باردار، کودکان زیر 5 سال، کودکان سنین مدرسه و دختران نوجوان . دربعضی از از کشورها آهن یاری یعنی توزیع قرص آهن به کودکان مدرسه ای و دختران نوجوان و اینکار در حال انجام در بعضی از کشور ها هست.. در این روش قرص توسط معلمین مدارس بین دانش آموزان توزیع میشه.






آهن یاری معمولاً با مصرف یک قرص سولفات فرو در هفته به مدت 12 تا 16 هفته در سال در طی سنین بلوغ اجراء میشه.
روش دوم آموزش تغذیه و ایجاد تنوع غذایی هست . گوشت قرمز، مرغ، ماهی و جگر از منابع اصلی و مهم آهن هستند . مواد غذایی دیگه ایی هم هستند که آهن دارند ولی بخوبی گروه اول نیستند. غلات، حبوبات، سبزیجات، مغزها مثل پسته، بادام، گردو، فندق وانواع خشکبار برگه هلو و زرد آلو، انجیر، کشمش، خرما . آهن موجود در غذاهای حیوانی از قابلیت جذب بالایی برخورداره و به میزان 20تا 30 درصد جذب میشود؛












درحالیکه آهن غذاهای گیاهی به میزان 3 تا 8 درصد جذب میشه و جذب اون بستگی به وجود عوامل کاهش دهنده و افزایش دهنده جذب آهن داره. آهن موجود در زرده تخم مرغ هم از قابلیت جذب کمی برخورداره .گوشت قرمز، مرغ و ماهی افزایش دهنده جذب آهن هستند. این مواد غذایی ارزش دو گانه دارند. از یک طرف دارای آهن هستند و از طرف باعث افزایش جذب آهنی میشن که در منابع گیاهی وجود داره یعنی اگر حتی مقدار کمی گوشت در غذا وجود داشته باشه، آهن موجود دراون باعث افزایش جذب آهن مواد غذایی گیاهی میشه که دراون خوراک وجود داره






بنا بر این اهمیت وجود پروتین حیوانی خیلی بالا هست و ممکنه آهن جذب شده از منابع گیاهی کافی نباشه.اسید اسکوربیک که مشخصه ‌ویتامین Cهست که درسبزی ها و میوه های تازه و خام وجود داره یکی دیگر از افزایش دهنده های جذب آهنه . با خوردن مقداری سبزی خوردن، پیاز و یا انواع سالاد همراه با آب لیمو یا آب نارنج تازه، جذب آهن غذاهای گیاهی افزایش پیدا میکنه. البته خطر ابتلاء به آلودگی های انگلی به علت مصرف سبزی خام آلوده رو نباید از نظر دور داشت. به این دلیل شستشوی صحیح و ضد عفونی سبزیجاتی که به طور خام مصرف میشن نباید فراموش بشه .

حالا می خوام در باره مواد غذایی ای صحبت کنم که باعث کاهش جذب آهن غذای ما میشه صحبت کنم. زمانی که سویا بجای گوشت مورد استفاده قرار می گیرد باید مقدار کمی گوشت به اون اضافه کرد تا جذب اون رو زیاد کرد. یه ماده شیمیایی به اسم فیتات وجود داره که بیشتر در گندم و سایذ غلات وجود داره و باعث اختلال جذب آهن میشه. حتی مقدار کم فیتات جذب آهن رو به مقدار قابل ملاحظه ایی کم میکنه. در نانهایی که با جوش شیرین تهیه میشن و از خمیر مایه درپخت اونها استفاده نشده مقدار زیادی فیتات وجود داره که جذب آهن رو کم میکنه.

اما استفاده از جوانه غلات و حبوبات باعث افزایش آهن قابل جذب در مواد غذایی میشه. وقتی غلات جوانه می زنند ویتامین C در اونها افزایـــش پیدا میکنه و از میزان اون فیتاتی که اشاره کردم کم میشه.. مثلاً جوانه زدن بعضی از غلات و حبوبات مثل ماش و عدس به مدت 24 تا 48 ساعت میتونه آهن قابل جذب رو تقریباً به دو برابر افزایش بده . چون گفتم جوانه غلات و حبوبات منبع خوبی برای تامین آهن و جذب آهن هستند به نظرم خوبه که اشاره ایی به طرز تهیه جوانه غلات و حبوبات کنم. اول گندم و یا عدس رو پاک کرده و در آب خیس کنید.





بعد از 2 تا 3 روز آب اونرو دور بریزین و گندم یاعدس رو در یک سینی تمیز پهن کنید و یک پارچه تمیز و مرطوب روی اون بکشید. هر روز پارچه رو آب بزنید که مرطوب بمونه. بعد از اینکه جوانه سبز شد گندم یا عدس جوانه زده رو در یخچال نگهداری کنید. وقتی که سالاد تهیه می کنید مقداری از جوانه گندم یا عدس به آن اضافه کنید و همراه با غذا مصرف کنید .یکی از مهمترین اقدامات برای پیشگیری از کم خونی فقر آهن، آموزش تغذیه به منظور ایجاد تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه هست. اساس آموزش تغذیه برای پیشگیری از کم خونی فقر آهن بر این اصل استواره






که در وعده های غذایی، افزایش دهنده های جذب آهن و همینطور پروتینهایی با کیفیت آهن بالا مصرف بشه و یا اینکه از مصرف کاهش دهند ه های جذب آهن مثل چای همراه با غذا و یا بلافاصله پس از غذا خود داری بشه.کار دیگه ایی که باید انجام داد کنترل بیماریهای عفونی و انگل هست. ابتلا به بیماریهای عفونی باعث کاهش اشتها میشه و درنیتجه دریافت مواد مغذی از جمله آهن کم میشه از طرف دیگه بیماریهای عفونی در جذب و استفاده بدن از مواد مغذی اختلال ایجاد می کنند .


رعایت اصول بهداشت فردی از جمله شستن کامل دستها با آب و صابون قبل از تهیه و مصرف غذا و پس از اجابت مزاج به منظور جلوگیری از ابتلا به الودگی های انگلی از اقدامات دیگه ایی هست که در آموزش دانش آموزان باید مورد تاکید قرار بگیره . درمان به موقع و مناسب میتواند دوره عفونت و شدت اون رو کم کنه.کار دیگه ایی که میشه انجام داد غنی سازی مواد غذایی هست غنی سازی مواد غذایی با آهن یکی از روشهای عمده و موثر برای کاهش کمبود آهن و کم خونی فقر آهن در جامعه هست. دراین روش آهن رو به مقدار معینی به مواد غذایی اصلی که غذای عمده مردم هست