Республикалық бюджет туралы заңға түзетулер енеді

Описание: Өңірлерге су тарту, газбен қамту және тұрғын үй құрылысын жүргізу бойынша бірқатар әлеуметтік жобалар қосымша қаржы талап ететіндіктен, Сенат депутаттары бүгін «2017-2019 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» заң жобасына түзетулер енгізіп, Мәжіліске кері қайтарды.

Енді төменгі палата депутаттары салаларға бөлінген қаржыны арттыру қаншалықты қажет екенін пысықтайтын болады. Алдағы үш жылға арналған республикалық бюджет негізінен әлеуметтік әл-ауқатты нығайтуға бағытталған.

Жол, тұрғын үй, коммуникациялар және әлеуметтік нысандар құрылысы, тұрғындардың тұрмысын жақсарту бойынша бағдарламалар – басты бағдар. Үкіметтегі министрлер кабинеті мен қос палата депутаттары осы мақсатта жұмсалатын қаржының межесін белгілеп, кей саладан қысқартып, жетіспеген бағыттарға арттырып та жатыр.

Мәселен, әр әскеридің бір күндік азық-түлігіне бүгінде бюджеттен 1005 теңге қарастырылған. Тендерге қатысып, құрылымдарды қамтитын кәсіпкерлер тамақты тасымалдап, әзірлеу үшін ол соманың бір бөлігін алып қалатынын ескерейік. Оның үстіне пайда көргілері келетінін қосыңыз. Демек, соңында әскеридің столына 500-600 теңгенің асы ғана жетеді. Осы орайда депутаттар күштік құрылымдар қызметшілерінің азық құнын өсіруді ұсынды.

Икрам Адырбеков, ҚР Парламенті Сенатының депутаты

-2014 жылдан бері өзгеріссіз 1005 теңге бөлінеді. Қорғаныс министрлігі осы көрсеткішті 1225 теңгеге көтеруге ұсынды. Бірақ министрліктер: «Жан-жақты методикалық есеп керек», – деген желеумен қабылдамады. Осындай сұрақ туындамас үшін, не себептен бір бекітілген азық-түлік нормасын жыл сайынғы инфляция деңгейімен көтеріп отыруға болмайды?

Сенаторлардың пікірімен қаржы министрі келісті. Ендігі бюджетте бұл мәселе ескерілетінін айтты.

Бақыт Сұлтанов, ҚР Қаржы министрі

-Ұлттық экономика және қаржы министрлігімен бірігіп есептейміз. Сондықтан бұның бағасы 4,5 миллиардтай қосымша қаржыны талап етеді. Бұл мәселені біз бюджетті нақтылауда қарайтын боламыз.

Ал мектепке дейінгі білім беру мекемелерін салуға үшжылдық бюджетте қаржы қарастырылмайды. Себебі бұл іспен жеке кәсіпкерлер не инвесторлар айналысады. Мемлекет жұмысшылардың жалақысын өтеу, мамандарды әзірлеу секілді істерді мойнына алмақ. Демек, қаржыны осы бағытта арттыру қажет.

Ерлан Сағадиев, ҚР Білім және ғылым министрі

-«Балапан» бағдарламасы бойынша соңғы үш жылда жеке инвесторлардың есебінен бала-бақшалық 113 мың орын аштық. Мемлекет тек орынға тапсырыс береді. Енді біз мектепке дейінгі мекемелерге кадрлар әзірлеу ісін қаржыландырмақпыз. Ол үшін бағдарламаны қазіргі біржылдық емес, үшжылдық бюджетке көшіріп, қажет ақшаны есептеу керек.

Бюджеттен қосымша қаржы қажет ететін салаларды тізсек. Шығыс Қазақстан, Павлодар облыстарында сумен қамту жобасын іске асыру қажет. Сондай-ақ Павлодар, Атырау, Солтүстік Қазақстан өңірлерінде көлік жолдарын жөндеу және тұрғын үй құрылысын қаржыландыруды арттыру керек. Батыс Қазақстан облысының елдімекендерін газбен қамту үшін де қосымша қаржы қажет. Сонымен қатар, «Жұмыспен қамту жол картасы - 2020» бағдарламасының өзгерістеріне байланысты бұқаралық кәсіпкерлік пен жұмыспен қамтуға 113,5 миллиард теңге бөлінбек.

Осылайша, сенат депутаттары үшжылдық бюджет жобасын қайта қарап, қосымша қаржы қажет салаларды белгілеп, өз түзетулерімен Мәжіліске қайтарды. Заң процедурасына сәйкес бұл өзгерістерді енді төменгі палата депутатары қолдауы керек.

Авторлары: Жұрағат Баман, Ғани Алшынбаев