สยามเคยแพ้เขมรไหม? อยุธยาเคยพ่ายแพ้กัมพูชาจริงดิ?เปิดตำนาน "เสียมจังกาง"

Описание: ความสัมพันธ์ระหว่างสยามกับกัมพูชาตลอดหลายพันปีนั้นมีความซับซ้อน ไม่ใช่เพียงแค่การทำสงคราม แต่ยังมีการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกันอย่างเข้มข้น แม้คนไทยส่วนใหญ่จะรับรู้ถึงชัยชนะของสยามเป็นหลัก แต่ในประวัติศาสตร์ก็มีช่วงเวลาที่กองทัพสยามประสบความล้มเหลวหรือต้องพบกับความถดถอยทางยุทธศาสตร์เช่นกัน

หนึ่งในเหตุการณ์สำคัญที่สยามพ่ายแพ้คือในสมัย สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม ช่วงอยุธยา ประมาณปี พ.ศ. 2164 พระองค์นำทัพบุกกัมพูชาเพื่อผนวกมาเป็นส่วนหนึ่ง แต่กลับถูก สมเด็จพระไชยเชษฐาที่สองแห่งอุดง ตีโต้กลับอย่างเด็ดขาดจนต้องถอยทัพ แม้จะส่งทัพไปอีกครั้งในปีถัดมาพร้อมการสนับสนุนจากเรือรบเนเธอร์แลนด์ ก็ยังคงล้มเหลว เหตุการณ์นี้ถูกบันทึกในเอกสารประวัติศาสตร์ไทยว่า "เสียมจังกาง" ซึ่งหมายถึง "ความพ่ายแพ้ของกองทัพสยามในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม" ความพ่ายแพ้ครั้งนี้ไม่ได้แค่แสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการป้องกันตัวของกัมพูชา แต่ยังส่งผลให้กัมพูชาและล้านนาสามารถแยกตัวเป็นอิสระจากอยุธยาได้อีกครั้งด้วย

นอกจากนี้ ยังมีเรื่องราวของ "เสียม-เรียบ" ซึ่งเป็นชื่อสถานที่ในกัมพูชาที่บางคนตีความว่าหมายถึง "สยามถูกปราบ" หรือ "สยามถูกทำให้ราบเรียบ" ในภาษาเขมร อย่างไรก็ตาม หลักฐานทางประวัติศาสตร์ยังไม่สามารถยืนยันเหตุการณ์ที่ชัดเจนว่าสยามถูก "ทำให้ราบเรียบ" ในช่วงเวลาใด ทำให้สันนิษฐานได้ว่านี่อาจเป็นตำนานที่สร้างขึ้นมาเพื่ออธิบายชื่อสถานที่และเสริมสร้างชาตินิยมภายหลัง มากกว่าจะเป็นข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ที่ยอมรับกันมาแต่แรกเริ่ม

อีกหนึ่งความถดถอยทางยุทธศาสตร์ที่สำคัญของสยามคือ "สงครามอานามสยามยุทธ์" ที่กินเวลานานถึง 14 ปี เป็นการต่อสู้ระหว่างสยามกับเวียดนามเพื่อแย่งชิงกัมพูชา ทำให้กัมพูชากลายเป็นสมรภูมิ สงครามนี้แบ่งเป็นสี่ช่วง สลับกันบุกไปมาโดยไม่มีฝ่ายใดสามารถยึดกัมพูชาได้ทั้งหมด สุดท้ายจบลงด้วยสนธิสัญญาที่รักษาสถานะเดิมไว้ คือกัมพูชาต้องเป็นรัฐบรรณาการของทั้งสยามและเวียดนาม การต้องแบ่งอำนาจในการควบคุมกัมพูชากับเวียดนามถือเป็นความล้มเหลวในการครองอำนาจแต่เพียงผู้เดียว และเป็นจุดที่เปิดช่องให้ฝรั่งเศสเข้ามาแทรกแซงในกัมพูชาในเวลาต่อมา

อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคือสยามก็มีชัยชนะที่ยิ่งใหญ่เหนือกัมพูชามากมายเช่นกัน เช่นในสมัย สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ที่สามารถยึดเมืองละแวกได้อย่างเด็ดขาด ชัยชนะเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าสถานะของสยามไม่ได้อยู่ค้ำฟ้าเสมอไป แต่ขึ้นอยู่กับผู้นำ กลยุทธ์ และสถานการณ์ในแต่ละช่วงเวลา

สรุปแล้ว สยามเคยประสบกับความพ่ายแพ้และความถดถอยทางยุทธศาสตร์กับกัมพูชาจริง โดยเฉพาะเหตุการณ์ "เสียมจังกาง" และสงครามอานามสยามยุทธ์ การทำความเข้าใจประวัติศาสตร์จึงจำเป็นต้องมองจากหลายๆ ด้าน ทั้งจากบันทึกของไทยและกัมพูชา เพื่อให้ได้มุมมองที่รอบด้านและเข้าใจถึงความซับซ้อนของความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศอย่างแท้จริง

AI Brief – สรุปข่าวเข้าใจง่ายในไม่กี่นาที
ติดตามข่าวเด่น ข่าวร้อนทั่วโลกแบบกระชับ เข้าใจง่าย ด้วยการสรุปโดย AI ที่รวดเร็วและแม่นยำ เราคัดสรรประเด็นสำคัญ ทั้งการเมือง เทคโนโลยี สังคม วัฒนธรรม และเหตุการณ์ระดับโลก มาเล่าให้คุณฟังในไม่กี่นาที เพื่อให้คุณไม่พลาดเรื่องสำคัญ แม้ในวันที่ไม่มีเวลาอ่านข่าว

🎯 อัปเดตข่าวทุกวัน
🤖 สรุปโดย AI วิเคราะห์โดยทีมงานมืออาชีพ
📌 เหมาะสำหรับคนยุคใหม่ ที่อยากรู้เท่าทันโลกในเวลาจำกัด

อย่าลืมกดติดตามและกดกระดิ่งไว้ จะได้ไม่พลาดทุกข่าวที่ควรรู้!