ქართველური ცივილიზაცია. ციკლი II. ანა მესხის გადაცემა N11 (22). 05.12.25. მეორე ციკლის დასასრული.

Описание: ქართული ამირანიანის თქმულებებისა და ბიბლიის ტექსტური სტრუქტურები.

ამირანიანი და ბიბლია მეტაენის კუთხით განიხილება, რომელიც ენის მთლიან სტრუქტურას განიხილავს.

ყოველი ნაწარმოების სტრუქტურა სამი ძირითადი ერთეულისაგან შედგება: შესავალი (დასაწყისი), განვითარება (კულმინაცია) და დასკვნა (კულმინაციის გახსნა).

ამირანიანის თქმულებებში ამირანის დაბადება შესავალია. ბავშვობა, ყმაწვილობა და ახალგაზრდობასთან დაკავშირებული თავგადასავლები ღმერთის მიერ მის დასჯამდე განვითარებაა, ხოლო კულმინაციის გახსნა არ გვაქვს. ამირანი დღესაც კლდეზეა მიჯაჭვული, დღესაც განიცდის ტანჯვას და დღესაც გულ-ღვიძლს უჯიჯგნის მას არწივი. ამირანიანი მეტაენის მეთოდით არის დაწერილი.

ზურაბ კიკნაძე „ქართულ ხალხურ ეპოსში“ (2001: 38) წერს:

„ამირანიანი დაუმთავრებელი ნაწარმოებია, მისი დრო არ ამოიწურა, სიუჟეტი-დრო ემთხვევა რეალურ დროს, რომელიც ჯერ კიდევ მიედინება. ამირანი იმყოფება კაცობრიობის ყველა ეტაპზე, ის ყველა ეპოქის თანადროულია“.

ასეთი სტრუქტურით დაწერილი ნაწარმოებები ესქატოლოგიურ პრინციპზეა დამყარებული, რაც უფლის მეორედ მოსვლას ნიშნავს.
ანალოგიურ ესქატოლოგიურ პრინციპზეა აგებული „ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაი“. აი, ის სტროფებიც, რომლებშიც მომავალში ქართული ენის უცილობელი აღდგომა ღია ტექსტით არის დაფიქსირებული:

1.
‘დამარხულ არს ენაი ქართული
დღემდე მეორედ მოსვლისა მისისა საწამებელად
რათა ყოველსა ენასა
ღმერთმან ამხილოს ამით ენითა’.

8.
‘და ესე ენაი შემკული და კურთხეული
სახელითა უფლისაითა
დაბალი და დაწუნებული მოელის დღესა მას
მეორედ მოსვლასა უფლისასა’.

მათ, ვინც ამირანიანის თქმულებები და „ქებაი...“ შექმნეს, იცოდნენ, რომ მეტაენის მეთოდს იყენებდნენ და არასრული სტრუქტურის მქონე
ტექსტებს ქმნიდნენ.

ბიბლიის ტექსტის სტრუქტურა:
შესავალი/დასაწყისი
(დაბადება)
განვითარება/კულმინაცია +
(დაბადების შემდგომი მოვლენები იესოს დაპატიმრებამდე
და ჯვარცმა).

ბიბლიაში ტექსტის აგების სტრუქტურა შენარჩუნებულია. კულმინაციის გახსნა იესო ქრისტეს გარდაცვალებით არის მოცემული. კულმინაციის გახსნასთან ერთად ხდება სრულიად ახალი თემის შემოტანა – ისეო ქრისტეს ზეცად ამაღლება, რაც პირველად მარიამ მაგდალინელმა, მართამ და იოანამ იხილეს. შესაბამისად, იწყება იესოს ცხოვრების სრულიად განსხვავებული მონაკვეთი: (1) მკვდრეთით აღდგომა (დასაწყისი), (2) ზეცად ამაღლება მამასთან (განვითარება/კულმინაცია) და (3) კვლავ ხალხთან დაბრუნება (კულმინაციის გახსნა).
კულმინაციის გახნა ანუ დაბრუნება ემაუსში მიმავალი ორი მოციქულის საუბრის ფონზე იხსნება. გზად იესო ქრისტეს ჯვარცმის შესახებ მოსაუბრეებმა მათ შორის ჩამდგარი იესო ქრისტე ვერ იცნეს მანამ, სანამ თვით იესომ არ უთხრა ამის შესახებ. ეს ეპიზოდი ნათლად არის აღწერილი ლუკას 22-ე თავში. სხვაგვარად, იესო ქრისტე არა მხოლოდ აღდგა, ზეცად ამღლდა, არამედ დედამიწაზეც დაბრუნდა და ახლაც ჩვენთანაა.

სტრუქტურულად ტექსტი დასრულებულია.

ვინ არის ის უფალი, რომლის მოსვლასაც იოანეს გამოცხადება გვაუწყებს?

მომავალი უფლის ვინაობა რომ დავადგინოთ, მამისა და ძის გამოცხადების ფორმულები გავიხსენოთ:

I გამოცხადება - სულკალმახ-ამირანის წყვილი
II გამოცხადება - სულკალმახ-თევზკაც უანის წყვილი
III გამოცხადება - ბიბლიური მამა-ღმერთისა და იესოს წყვილი

სამივე გამოცხადებაში უცნობი ამირანის მამაა. თვით ამირანი, ღვთაებრივი ძე და ქართველი ერის განზოგადებული სახეა, მაგრამ მისი მამა ჯერ კიდევ უცნობია, რაც იმას ნიშნავს, რომ ერთადერთი უფალი, ვინც დაბრუნდება, ამირანის მამაა, შემოქმედი მამა, ვინც შექმნა სამყარო და ვინც ცივილიზაცია მოიტანა დედამიწაზე.

ვიმ არის ამირანის მამა?

ანა მესხის ნაშრომი „მიჯაჭვული ამირანის ლინგვოკულტუროლოგიური ქსელი“ ამბობს:

„კაცობრიობის განვითარებაზე არსებული ფონური ცოდნიდან გამომდინარე, ეს პიროვნება მხოლოდ მამა ღმერთი, ჩვენი შემოქმედი შეიძლება იყოს, რომელმაც სწორედ მამა-შვილის უნივერსალური ფორმულის მიხედვით დედამიწისეული ცივილიზაცია შექმნა და შესაქმის მთლიან პროცესში ეს ფორმულა სამჯერ, უმნიშვნელოვანეს მონაკვეთებში წინ წამოსწია და აამოქმედა: პირველად ღრმა წარსულის ამსახველი ეს ფაქტი სულკალმახ-ამირანის იპოსტასად ქართულ ხალხურ თქმულებებში გაცხადდა. მეორედ შუმერის ცივილიზაციას თევზკაც უანად მოევლინა, რომელმაც შუმერის ველურ ხალხს ცოდნა და კულტურა მიუტანა. უფრო გვიან, მესამედ, 2000 წლის წინ სულკალმახ-ამირანისა და თევზ-კაც-უან-ის მამა-შვილის ფორმულა ბიბლიურ მამა ღმერთსა და მის ძე — იესოში განსხეულდა. სულკალმახი, თევზ-კაც-უანი და მამა ღმერთი ქართველი ხალხის განსხვავებული იპოსტასებია, რომლებმაც თავისი კოდური ფუნქცია დღემდე უზადოდ მოიტანეს. ამიტომ, მეორედ მოსვლა იგივე სულკალმახის, თევზ-კაც-უანის და მამა ღმერთის გამოცხადებაა, რაც მისი ძის ხელახალი აღდგომაცაა. მეტიც, ბიბლიური იესოს მეორედ მოსვლის აქტი ღვთაებრივი მამა-შვილის მომავალი აღდგომისა თუ მეორედ მოსვლის პროექციაა. ბიბლიამ იცის, რომ ხალხი მის შემქმნელსა და განმანათლებელს ჯერ ვერ იცნობს და მას უნდობლობით მოეკიდება, თუმცა, როცა მეორედ მოსვლა რეალობად დაფიქსირდება, ამირანი აღდგება, თავის ჯაჭვებს დაამსხვრევს და ხალხს ღვიძლის-მჭამელი არწივისგან გაათავისუფლებს, დედამიწის ხალხები კვლავ რძეში მოზელილი პურის ჭამას დაიწყებენ, თაყვანს სცემენ მას და დიდი სიხარულით აღივსებიან (ლუკა 24:52).
ამირანის ციკლი კი სრულ ეპოსად გადაიქცევა“ (გვ.261-162).