2 นักดาราศาสตร์ไทยร่วมค้นพบ 'พัลซาร์แมงมุมแม่ม่ายดำดวงใหม่' เป้าหมายใหม่สำหรับการศึกษาด้านฟิสิกส์

Описание: หน่วยงานดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) และองค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติ (NASA) ได้เผยแพร่ผลงานวิจัยของทีมวิจัยจากสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ 2 นักดาราศาสตร์ไทยร่วมทีมวิจัยนานาชาติค้นพบพัลซาร์แมงมุมแม่ม่ายดำดวงใหม่ PSR J1544–2555 โดยมีคาบการหมุนเพียง 2.4 มิลลิวินาที และมีคาบวงโคจร 2.7 ชั่วโมง การค้นพบนี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาวิจัยในทีม TRAPUM (TRAnsients And PUlsars with MeerKAT) กลุ่มความร่วมมือนานาชาติเพื่อหาพัลซาร์ด้วยกล้องโทรทรรศน์วิทยุ MeerKAT ที่ประกอบด้วยจานรับสัญญาณถึง 64 จาน กระจายเป็นระยะทางกว่า 8 กิโลเมตรกลางทะเลทรายในแอฟริกาใต้
ดร. ติณณ์ ทองมีอาคม หนึ่งในทีมวิจัย กล่าวว่า การค้นหาเริ่มจากการระบุว่าวัตถุใดมีความเป็นไปได้ว่าจะเป็นพัลซาร์แมงมุม โดยใช้ตำแหน่งคร่าว ๆ ของรังสีแกมมาจากกล้องโทรทรรศน์อวกาศ Fermi จาก NASA และสังเกตลักษณะการแปรแสงแบบเฉพาะของพัลซาร์แมงมุมในช่วงคลื่นที่ตามองเห็นด้วยอุปกรณ์ ULTRACAM จากกล้อง New Technology ของหอดูดาวท้องฟ้าซีกใต้แห่งยุโรป (ESO) ในประเทศชิลี และสุดท้ายยืนยันว่าเป็นพัลซาร์ด้วยกล้องโทรทรรศน์วิทยุ MeerKAT ของ SARAO ประเทศแอฟริกาใต้
งานวิจัยนี้แสดงให้เห็นความสำคัญของดาราศาสตร์ในช่วงหลายความยาวคลื่นทั้งคลื่นวิทยุ คลื่นที่ตามองเห็น และช่วงคลื่นรังสีแกมมา เพื่อที่จะค้นพบพัลซาร์แมงมุมใหม่ ๆ พร้อมทั้งได้สร้างแบบจำลองระบบพัลซาร์แมงมุมในช่วงแสงที่ตามองเห็น (optical modelling) และการจับเวลาพัลซาร์ (pulsar timing) ในช่วงคลื่นวิทยุและแกมมาร่วมกันอีกด้วย
พัลซาร์ (pulsar) คือดาวนิวตรอนที่หมุนเร็วมาก เกิดจากดาวฤกษ์มวลมากที่สิ้นอายุขัยและยุบตัวลง พัลซาร์มีสนามแม่เหล็กอันทรงพลัง และปลดปล่อยสัญญาณวิทยุออกไปโดยรอบ คล้ายกับประภาคาร จากบนโลกจะสังเกตได้เป็นสัญญาณวิทยุที่กระพริบเป็นจังหวะ
พัลซาร์แมงมุมแม่ม่ายดำ (black-widow pulsar) ที่มีมวลของดาวคู่น้อยกว่า 10% ของมวลดวงอาทิตย์ และพัลซาร์แมงมุมหลังแดง (redback pulsar) มีมวลของดาวคู่ตั้งแต่ 10 ถึง 50% ของมวลดวงอาทิตย์