#ส่งสก๋าร

Описание: #ปอยล้อลากปราสาท #ส่งสก๋าร พระศรีวรรณ  นาถสีโล อายุ 50 ปี พรรษา 29 น.ธ.เอก, พธ.บ.อดีต ผช.เจ้าอาวาสวัดวังพร้าว ต.สบปราบ อ.สบปราบ จ.ลำปาง #หมายเรื่องเมืองพุทธ EP.373 #ปอยล้อ
    _______________________________________
#เทศกาลและพิธีกรรมพระพุทธศาสนา
#งานปอยล้อ (ลากปราสาทศพล้านนา)

     การประกอบพิธีทางศาสนาและงานมหรสพที่จัดขึ้นเนื่องในการฌาปนกิจสรีระสังขารพระเถระชั้นผู้ใหญ่ที่มรณภาพ เพื่อแสดงความกตัญญูและระลึกถึงคุณงามความดีที่ได้บำเพ็ญต่อสังคม ความโดดเด่นของประเพณีนี้คือปราสาท หรือเมรุขนาดใหญ่ที่จัดสร้างเป็นรูปนกหัสดีลิงค์อย่างวิจิตรงดงาม

#ประเพณีลากปราสาทหรือปอยล้อ

     ประเพณีลากปราสาท คือ การทำศพพระสงฆ์ ด้วยการใสเรือนศพทำเป็นประสาทลากไปสู่ป่าช้าของชาวภาคเหนือ และเรือนปราสาทวางอยู่บนไม้แม่สะดึง มีล้อเลื่อนไปด้วย ชาวไทยใหญ่จึงเรียกว่า "ปอยล้อ" คือ การลากศพไปด้วยล้อเลื่อนนั่นเองประเพณีลากปราสาทศพ ของภาคเหนือทำกันอย่างใหญ่โตมาก แม้จะต้อง จ่ายเงินทองมากมาย และเป็นการสิ้นเปลืองเงินทองอยู่บ้าง ก็ให้ผลทางจิตใจและเป็นการสนองคุณครูบาอาจารย์ครั้งสุดท้าย ซึ่งท่านเป็นผู้เสียสละโลกีย์สุข งดเว้นจากสิ่งที่ชาวโลก ประพฤติปฏิบัติกัน หันมานิรามิสสูข คือความสุขที่ไม่เจอปนด้วยอามิส อุทิศตนเพื่อพุทธศาสนา นับเป็นบุคคลตัวอย่างที่ควรแก่การย่องย่องสรรเสริญ

#ความเป็นมาของประเพณีลากปราสาท

     ธรรมเนียมการปลงศพด้วยปราสาทนี้ เป็นของนินมมาช้านานแล้ว ดังปรากฏในหนังสือพงศาวดารโยนกว่า "ลุจุลศักราช ๙๔๐ ปีขาลสัมฤทธิศก เดือนอ้าย ขึ้น ๑๒ ค่ำ นางพญาวิสุทธิเทวีผู้ครองนครพิงค์ เชียงใหม่ ถึง พิราลัย พระยาแสนหลวงแต่งงานศพทำเป็นพิมานบุษบกตั้งบนหลังนกหัสดินทร์ขนาดใหญ่ เลื่อนด้วยเลื่อนแม่สะดึง เชิญหีบพระศพขึ้นไว้บนบุษบกนั้น แล้วฉุดชักไปด้วยแรงคชสาร เจาะกำแพงเมืองออกไปสู่ วัดโลก แล้วก็ทำณาปนกิจถวายเพลิง ณ ที่นั้น เผาทั้งรูปสัตว์และวิมานที่ทรงศพนั้นด้วย จึงเป็นทำเนียมในการปลงศพผู้ครองนคร ทำเช่นนี้สืบกันมา"

     การลากปราสาททำได้แก่ใครบ้าง การลากปราสาทศพ ทำแก่ผู้ใหญ่ในแผ่นเดิน เช่น เจ้าผู้ครองนคร เจ้านายในพระราชวงศ์ สำหรับในพุทธสาสนา กำหนดเอาพระสงฆ์ผู้ใหญ่ ชั้นพระเถระ หรือผู้อาวุโสมีพรรษามาก เป็นที่เคารพยกย่องของลูกศิษย์ และประชาชน สำหรับประชาชนทั่วไปนั้น โบราณจารย์ท่านแบ่งเกณฑ์ทำศพไว้ โดยไม่ให้ปะปนกันดั้งนี้

๑. แมว
๒. หลังกลาย
๓. ปราสาทยอดเดียว
๔. ปราสาทจัตุรมุขและเมรุ

     แมว คือ โครงไม้ผสานครอบ คล้ายอย่างมุ้งประทุนครอบเด็ก เมื่อทำโครงแล้วนำเอาดอกไม้ต่างๆ ที่หาได้ในหมู่บ้าน แล้วนำมาครอบศพ เพื่อป้องกันไมให้ดุจาด เพราะไม่ใส่ในโงหรือหลอง ประเพณีนี้นิยมทำกับ ชาวบ้านทั่วไปหรือคนที่มีฐานะค่อนข้างยากจน หลังกลาย เป็นเรือนศพที่สร้างขึ้นใสโลงศพ บุคคลผู้อาวุโสในหมู่บ้าน เช่น คนที่มีคนนับถือมาก เช่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน หรือผู้เฒ่าผู้แก่ที่ชาวบ้านเคารพและผู้มีฐานะดี จึงนิยมทำเรือนศพที่มีหลังคาเลื่อนลง แต่ไม่มียอด จะว่าเป็นปราสาทก็ไม่ใช่ จะมีรูปเป็นเรือนโรงธรรมดา ก็ไม่ใช่ จึงใช้ชื่อหลังกลาย คือ ปราสาทหลังนี้จะกลายเป็นปราสาทไปแล้ว ปราสาทยอดเดียว เป็นเรือนศพรูปปราสาท ทำเป็นยอดเดียวไม่มีมุข ส่งยอดขึ้นไปเฉยๆ อาจทำลดหลั่นเป็น ๕ ชั้นบ้าง ๗ ชั้นบ้างเป็นปราสาทสำหรับข้าราชการผู้ใหญ่ หรือเจ้านายผู้น้อยของบ้านเมือง ทำถวายพระภิกษุสามเณรผู้น้อยที่ถึงมรณภาพลง

     ปราสาทใหญ่ ๗ ยอดหรือ ๙ ชั้น ทำเป็นจตุรมุข คือ มีหนมุขออกทั้ง ๔ ค้น วางบนหลังรูปนกหัสตีลิงค์หรือหลังพระยานาค นิยมทำถวายแด่เจ้าผู้ครองนคร พระเจ้าแผ่นดิน พระราชวงศ์ชั้นสูง พระสงฆ์ทรงมณศักดิ์ เป็นราชรู หรือสังฆราช (ชั้นสำพรับพระสงผู้ใหญ่อาวุโสมีพรรษามาก) ลากไปสู่ที่เผา เรียกว่า ลากปราสาทเมรุ ทำลักษณะเดียวกันกับปราสาท แต่ต่างเมตั้งอยู่กับที่ไม่เคลื่อนย้าย ทำบันไดขึ้น ๔ ด้าน สำหรับเป็นทางเดินไปนมัสการและวางดอกไม้สักการะศพ

#ประเพณีที่นิยมทำกันปัจจุบัน

     ในสมัยปัจจุบัน การทำศพพระสงฆ์ ใช้วิธีการ ๒ แบบคือ

๑. ถวายเพลิงศพลากปราสาทธรรมดา

๒. ถวายแบบพระราชทานเพลิงศพ

      ❖ #รวมรวมเรียบเรียง
          ดร.กตัญญู เรือนตุ่น
มจร.วิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง
           ๑๕ มีนาคม ๒๕๖๘

#มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
#วิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง
#บริการวิชาการ #บริการสังคม
#ฌาปณกิจประชุมเพลิง
#งานมงคล
#อวมงคล
#รัฐพิธี

#งานบุญทุกที่ทั่วไทย #ลำปาง #ทำบุญบ้าน #ทำขวัญนาค #ทำขวัญงานแต่ง #พิธีบวงสรวง #ตั้งศาลพระภูมิ #พิธีกรลำปาง  #พิธีกรงานศพ #มัคนายก #สูมาคัวตาน #โอกาสเวนตาน #พิธีสืบชะตา #ลงเสาเอก #ศาสนพิธีกร #โฆษก #หมายเรื่องเมืองพุทธ #วางศิลาฤกษ์ #งานวัด #พระราชทานเพลิงศพ