ប្រវត្តិស្ដេចចាម្ប៍ ដែលមានព្រះមាតាជាជនជាតិខ្មែរ / King Vikrantavarma of Champa kingdom.

Описание: នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជាង១៧០០ឆ្នាំ ប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសចាម្ប៉ា គឺមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាយ៉ាងច្រើន ទាំងការធ្វើសង្គ្រាម ការទូត និងការជួយសង្គ្រោះប្រជាជន ពីព្រោះប្រទេសចាម្ប៉ា គឺធ្លាប់ជាអ្នកជិតខ្មែរយើងតាំងពីបុរាណកាលមក។

នាចុងសតវត្សទី៦ ព្រះបាទគន្ធប៌ធម៌្ម (៦២៩-៦៤០) បានសោយរាជ្យជាព្រះមហាក្សត្រចាម្ប៍ ដោយទ្រង់ជាស្ដេចលើបណ្ដាក្សត្របុរីនានានៃប្រទេសចាម្ប៉ា។ បុត្រារបស់ទ្រង់ គឺព្រះបាទជ័យប្រភាសធម៌្មវម៌្ម បានឡើងសោយរាជ្យនៅឆ្នាំ៦៤០ ប៉ុន្តែវិបត្តិដ៏ធំនៅរាជវាំងក្រុងសិម្ហបុរក៏បានកើតមាន ដោយនៅឆ្នាំ៦៤៥ ព្រះបាទជ័យប្រកាសធម៌្មវម៌្ម ត្រូវបានឧបរាជធ្វើគុត ហើយលើកក្មួយរបស់ទ្រង់មួយអង្គមានព្រះនាមថា ព្រះបាទភទ្រេស្វរវម៌្ម ឱ្យឡើងសោយរាជ្យជំនួស។ ក្រោយមក ឧបរាជរូបនោះក៏បានសម្លាប់ទាំងព្រះមហាក្សត្រ និងរាជវង្សដទៃទៀត ហើយក៏លើកក្សត្រីមួយអង្គឱ្យឡើងសោយរាជ្យបន្ត ដែលជាម្ដាយមីងរបស់ព្រះបាទភទ្រេស្វរវម៌្ម និងជាប្អូនស្រីរបស់ព្រះបាទជ័យប្រភាសធម៌្មវម៌្ម។

នៅពេលកើតមានវិបត្តិរាជវង្ស និងការតាមសម្លាប់របស់បក្ខពួកឧបរាជក្បត់នោះ ព្រះរាជបុត្ររបស់ព្រះបាទភទ្រេស្វរវម៌្ម ដែលមានព្រះនាមថា ជគតធម៌្ម បានភៀសខ្លួនចូលប្រទេសខ្មែរ ហើយបានស្នើសុំការជួយយកអាសារពីសំណាក់ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ ព្រះបាទស្រីឦសានវម៌្មទី១ ដែលកំពុងសោយរាជ្យនៅរាជធានីឦសានបុរ តំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក។ ក្នុងពេលស្នាក់នៅក្រុងឦសានបុរនោះ ព្រះអង្គម្ចាស់ជគតធម៌្ម ត្រូវបានរៀបអភិសេកជាមួយព្រះនាងសវ៌និ ដែលជារាជបុត្រីរបស់ព្រះបាទស្រីឦសានវម៌្មទី១។ ព្រះអង្គម្ចាស់ចាម្ប៍ ជគតធម៌្ម ព្រះនាងសវ៌និ ប្រសូត្របានព្រះរាជបុត្រាមួយអង្គព្រះនាម ប្រកាសធម៌្ម រស់នៅក្រុងឦសានបុរនៃចេនឡា។

នៅរាជវាំងក្រុងសិម្ហបុរឯណោះ ទោះបីព្រះមហាក្សត្រីដែលម្ដាយមីងរបស់ព្រះបាទភទ្រេស្វរវម៌្មនោះ មិនអាចដឹកនាំរាជការបានពេញលេញនោះឡើយ ដោយសារតែនៅក្រោមចំណុះរបស់ឧបរាជក្បត់។ រហូតដលឆ្នាំ៦៥៣ ពួកមន្ត្រីនៅប្រទេសចាម្ប៉ាបានស្នើសុំយាងព្រះរាជបុត្រាប្រកាសធម៌្មទៅសោយរាជ្យសម្បត្តិនៅក្រុងសិម្ហបុរ រាជធានីរបស់ចាម្ប៉ាវិញ។

រាជបុត្រាប្រកាសធម៌្ម នៅពេលបានឡើងសោយរាជ្យសម្បត្តិនៅប្រទេសចាម្ប៉ា ទ្រង់បានតាំងព្រះបរមនាមថា ព្រះបាទស្រីវិក្រាន្តវម៌្ម។ ពិតណាស់ មុនបានទៅសោយរាជ្យនៅរាជធានីសិម្ហបុរ ព្រះបាទស្រីវិក្រាន្តវម៌្ម គឺរស់នៅនិងរៀនសូត្រនៅរាជធានីឦសានបុររបស់កម្ពុជាយើង ហើយនៅពេលទ្រង់បានទៅសោយរាជ្យនៅប្រទេសចាម្ប៉ានោះ ព្រះអង្គបានពង្រឹងទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសកម្ពុជា ប្រទេសចិនសម័យរាជវង្សថាង ក៏ដូចជាបានពង្រឹងអធិរាជភាពនៅប្រទេសចាម្ប៉ាយ៉ាងលេចធ្លោផងដែរ។

គួរជម្រាបថា រាជាណាចក្រចាម្ប៉ា តាំងពីដើមមក មិនមែនគ្រប់គ្រងដោយព្រះមហាក្សត្រតែមួយនោះទេ។ ក្រៅពីរាជវង្សសិម្ហបុរជារាជវង្សខ្លាំងជាងនោះ ក៏មានរាជវង្សនៅកៅឋារ និងបាណ្ឌុរង្គផងដែរ។ នៅពេលព្រះបាទស្រីវិក្រាន្តវម៌្មបានឡើងសោយរាជ្យនោះ ព្រះអង្គបានដឹកនាំកងទ័ពពីសិម្ហបុរទៅបង្ក្រាបពួកស្ដេចត្រាញ់នៅកៅឋារ និងបាណ្ឌុរង្គ ព្រមទាំងសម្រេចបានការបង្រួបបង្រួមឯកភាពជាតិតែមួយ។ ព្រះរាជាចាម្ប៍កាត់ខ្មែរអង្គនេះ បានរំលាយសិទ្ធិអំណាចរដ្ឋបុរីរបស់បណ្ដាក្សត្របុរីតូចៗ ឱ្យស្ថិតក្រោមតែមួយរបស់ទ្រង់។ ការចែកបែងតំបន់រដ្ឋបាល ក៏ត្រូវបានផ្លាស់ប្ដូរពីរដ្ឋតូចៗ មកជាវិសយៈវិញ។ ព្រះបាទស្រីវិក្រាន្តវម៌្ម បានឡើងសោយរាជ្យចាប់ពីឆ្នាំ៦៥៣-៦៨៦៕

#history
#king
#angkor
#angkorwat
#cambodia
#siemreap
#phnompenh
#queen
#culture
#civilization