ឆ្នេរតាបារាំង១យប់២ថ្ងៃ

Описание: ច្បាប់នៃសមុទ្រ និងធម្មជាតិក្នុងមាតិកាទូលំទូលាយសព្វថ្ងៃ គឺជាបញ្ហាសំខាន់ទាក់ទងនឹង បរិស្ថាន, អធិបតេយ្យភាព, និង អភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព។ នៅខាងក្រោមនេះជាសេចក្តីនិយាយបញ្ជាក់៖

⸻

🌊 សមុទ្រ (Oceans/Sea)

សមុទ្រជាមូលដ្ឋានសំខាន់នៃជីវិតផែនដី៖

1. តួនាទីសំខាន់ៗ៖
• បរិស្ថានជីវចម្រុះ៖ ជារមណីយដ្ឋានដ៏សម្បូរបែបសម្រាប់សត្វសមុទ្រ និងជីវចម្រុះ (coral reefs, plankton, whales…)
• ប្រភពចិញ្ចឹមអាហារ៖ សមុទ្រផ្ដល់ប្រភពនេសាទសម្រាប់ជីវភាពប្រជាជនជាច្រើន
• បញ្ជារអាកាសធាតុ៖ សមុទ្រស្រូបកាបូនឌីអុកស៊ីត និងជួយថែរក្សាសីតុណ្ហភាពផែនដី
• ផ្លូវដឹកជញ្ជូនអន្ដរជាតិ៖ ជាចំណុចសំខាន់សម្រាប់ជួញដូរ និងដឹកនាំទំនិញ

2. បញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរ៖
• ការបំពុលសមុទ្រ៖ ដោយកាកសំណល់ប្លាស្ទិក និងសារធាតុគីមី
• ការបាត់បង់សត្វសមុទ្រ៖ ដោយការនេសាទលើសកម្រិត និងការបំផ្លាញលំនៅដ្ឋាន
• ការកើនឡើងនៃរំអិលសមុទ្រ៖ ដោយផលប៉ះពាល់ពីការអាប់សំពាធនៃភពដី

⸻

🌿 ធម្មជាតិ (Nature)

ធម្មជាតិគឺជាកត្តាសំខាន់បំផុតក្នុងការរស់នៅរបស់មនុស្សនិងសត្វមានជីវិតផ្សេងៗ។

1. សារៈសំខាន់៖
• ផ្តល់ខ្យល់ស្អាត និងទឹកស្អាត
• ជាគន្លងសម្រាប់ធនធានធម្មជាតិ (ដើមឈើ, ជីវសាស្ត្រ, ដីនិងរ៉ែ…)
• ថែរក្សាសីតុណ្ហភាព និងបរិស្ថានធម្មជាតិ

2. បញ្ហាធម្មជាតិប្រឈម៖
• ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ
• ការបំផ្លាញជីវចម្រុះ
• ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដោយសកម្មភាពមនុស្ស

⸻

✅ និតិវិធីអន្តរជាតិ និងការពារ
• UNCLOS (United Nations Convention on the Law of the Sea)៖ គ្រប់គ្រងសមុទ្ររបស់ប្រទេសជាសមាជិក
• Paris Agreement (កិច្ចព្រមព្រៀងប៉ារីស)៖ ស្តារអាកាសធាតុ និងកាត់បន្ថយកាបូន
• SDGs (គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ចីរភាព)៖ ប្រើធនធានធម្មជាតិប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ