غار کروخ | بیان رازهای غار کروخ در گزارش ویژه

Описание: در هر گوشه و کنار کروخ قلعه هاو آثار و ابنیه های تاریخی میتوان به نظاره نشست، قلعهی کهن کروخ، قلعهی بالا، قلعهی قصاب، قلعهی شربت، مسجد سیدای کروخی، گور سلطان خوقند، اولنگ بایقرا، شصت منار، کاریز گوهرشاد، مالن، خانقاه صوفی اسلام و یا باخ کروخ، از مشهورترین میراثهای فرهنگی این خطهی باستانی است. یکی از آثار شگفتانگیز و تاریخی کروخ، غار و مسجد دهانهی غار است.
در کوه جنوبی کروخ دره‌ای است و در انتهای آن غاری که به غار کروخ معروف است. از بالای کوه غار می‌توان منظرة قشنگ و عمومی وادی سرسبز کروخ را به تماشا نشست. در سمت راست غار مسجد کوچکی است که در آن کتیبه‌ای از دوران آل‌کرت و کتیبه‌ای از عهد سلطان ابوسعید تیموری به یادگار مانده است. در این غار چشمه‌ای است نگون، یعنی از گوشه شمال شرقی غار از سقف آب می‌چکد و در زیر آن آبدانی کوچک ساخته‌اند که آن ترشحات در آن جمع می‌شود و زوار این غار را شاداب می‌نماید که در این آبدان ماهی سفیدی بوده که تقریبا چهارصد سال عمر داشته و اهل کروخ به وی نان و دانه می‌بردند و تا نیم قرن قبل چیزی بیش یاکم آنماهی زنده بود و قتی او را مرده دیدند به کفن پیچیده چون فرزند آدمی به خاک سپردند.
دهنه غار کروخ و ساحه این چشمه که سایه و فضای طراوتخیز و خوشگواری دارد از روزگاران قدیم در بهاران و تابستان محل اجتماع علاقهمندان تفریح و زیارت و عبادت یا تفرج و میله بوده و تا اکنون هم هزاران خانواده از کروخ، بادغیس و شهر و روستاهای هرات در موسم گرما در اینجا جمع میشوند و تعمیر مسجد هم قرنها پیش برای ادای نماز جمعیت انبوه اهالی بنا یافته است.
این غار در شش کیلومتری جنوب شهر کروخ، در نزدیکی ساحل چپ رودخانة کروخ قرار دارد. در انتهای این غار بزرگ برکهای است که با آب صاف و خنکی که از سقف غار فرو چکیده و در آن جمع شده است. در انتهای دیگر غار زمین محصوری کوچک و مستطیلی در حدود 2*5/3 متر است که با سقف حدوداً شیبداری پوشیده است و در پشت این زمین محصور، محرابی قرار دارد.
مسجدی که در مغرب غار ساخته شده محراب آن در برابر مدخل و مجرای غار طرح گردیده و با ساختمان آن دروازه غار مسدود شده است. به روایت کهنسالان اهل کروخ، این غار بسیار هولناک و بیانتها بوده در قدیمالایام بعضی جوانان متجسس و بیباک با شمع و مشعل به غار اندرون رفته ولی بازنگشتهاند که احتمالاً راه خود را گم کرده یا از حیث فقدان هوای تنفس هلاک شدهاند. بنابران دهن غار را بسته در برابر مدخل آن محراب را درست کردند تا کسی آن را نگشاید و به خطر نیفتد.

حمیدالله کامگار


برای تماشای ویدیو های بیشتر
https://www.youtube.com/@zaitoon-2701...