เพราะไร้ที่พึ่งเราจึงมู? มองสายมูในมุมปรัชญา | Shortcut ปรัชญา EP.7

Описание: 3 ใน 4 ของคน Gen Z เป็นสายมู คือผลสำรวจจาก ABAC Poll

ถ้าลองย้อนสำรวจตัวเอง เราก็อาจเคยเปลี่ยนวอลล์เปเปอร์มือถือเพื่อเสริมดวง ทำบุญแก้ปีชง ใส่เสื้อสีมงคล หรือบนเพื่อขอพรเรื่องความรัก และไปให้สุดกว่านั้น เราอาจเคยได้ยินข่าวเกี่ยวกับลัทธิจำนวนหนึ่งที่ให้กินของไม่ถูกสุขอนามัยต่างๆ เพื่อรักษาสุขภาพ

สิ่งเหล่านี้เป็นแค่เรื่องโง่งมงายไร้สาระ หรือมันสะท้อนอะไรมากกว่านั้น?

ในโลกวันนี้ที่เต็มไปด้วยความเปลี่ยนแปลงที่เราไม่อาจคาดเดา ชีวิตที่เราไม่อาจควบคุม และสังคมที่บอกว่า ชีวิตที่ดีคือชีวิตที่ต้องประสบความสำเร็จในการงาน มีบ้าน มีรถ มีเงินเก็บหลักหลายล้านเพื่อการเกษียณ

ชีวิตที่ดีแบบที่น้อยคนจะไปถึง

Shortcut ปรัชญา เอพิโสดนี้ ชวนมองปรากฏการณ์ ‘สายมู’ แบบลงลึก ทำไมเราจึงมู การมูสัมพันธ์กับสังคมที่เราอยู่อย่างไร ทำไมปรากฏการณ์บางส่วนจึงสามารถอธิบายได้ด้วยความเหลื่อมล้ำ?

ชวนคิด ชวนถาม กับ ภาคิน นิมมานนรวงศ์ และ ฟาง-รัฐโรจน์ จิตรพนา

Time Index:
00:00 Sneak Peek
00:38 เกริ่นนำ
01:19 อะไรทำให้ ‘สายมู’ ยังคงอยู่?
10:11 การมูไม่ใช่เรื่องของคนโง่งมงาย?
13:00 จะทำความเข้าใจความเชื่อแบบสุดโต่งอย่างไร?
18:17 คำถามทิ้งท้าย

อ้างอิง: 1. คนที่อธิบายเรื่องการมูกับสังคมไทยไว้ดีมากๆ และอยากชวนทุกคนไปฟังเพิ่มเติมมีอย่างน้อยสองคน
อาจารย์คมกฤช อุ่ยเต็กเค่ง เช่น สังคม ศาสนา และการมูฯ feat. ผศ.คมกฤช อุ่ยเต็กเค่ง | Grey Area EP04
(   • สังคม ศาสนา และการมูฯ feat. ผศ.คมกฤช อุ่ยเ...  )

อาจารย์เอโดอาร์โด เซียนี (Edoardo Siani) เช่นรู้จักอาจารย์อิตาลีที่ศึกษาวิจัยเรื่องมูเตลูในบ้านเรา จนพบคำตอบและเห็นปรากฎการณ์หลายอย่างในสังคม
(   • รู้จักอาจารย์อิตาลีที่ศึกษาวิจัยเรื่องมูเต...  )

2. อิมมานูเอล คานท์ พูดถึงการที่มนุษย์ทำเหมือนตัวเองเป็นเด็กๆ (self-imposed nonage) และไม่กล้าคิดอะไรด้วยตัวเองไว้ในบทความ “What is the Enlightenment?” อ่านฉบับภาษาอังกฤษได้ใน http://www.columbia.edu/acis/ets/CCRE...
หรืออ่านฉบับแปลไทยโดย อาจารย์โสรัจจ์ หงส์ลดารมภ์ ที่ https://philoflanguage.wordpress.com/...

3. ปัญหาเรื่องทาสของไทยเป็นประเด็นที่มีค่อนข้างซับซ้อนและไม่น่าจะเทียบเคียงกับทาสในโลกตะวันตกได้ตรงๆ
ตัวอย่างแนวคิดของคนสมัยรัชกาลที่ 5 ที่มองว่า การเลิกทาสทำให้คนยากคนจนลำบากขึ้น ดูได้ในวิทยานิพนธ์ของอาจารย์ญาณินี ไพทยวัฒน์ เรื่อง “การศึกษาวาทกรรมเรื่องทาสไทย” (https://cuir.car.chula.ac.th/handle/1...) โดยเฉพาะในบทที่ 2 หน้า 51-70

4. ไม่ใช่แค่คนยากคนจนที่ชอบมู แต่ผู้นำทางการเมืองและการทหารในสังคมไทยก็เชื่อในโหราศาสตร์และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ไม่แพ้กัน ใครสนใจประเด็นนี้แนะนำให้อ่าน
“ฤกษ์งามยามการเมือง: การยุบสภาและโหราธิปไตย” (https://www.the101.world/horoscracy/)
“คุยกับ 'อ.ชลิดาภรณ์' โหราศาสตร์กับการตัดสินใจในทางการเมืองของไทย” (https://www.voicetv.co.th/read/192921)

5. ตัวอย่างงานวิจัยที่ชี้ให้เห็นว่า ความเหลื่อมล้ำทางสังคมและเศรษฐกิจ สัมพันธ์กับระดับความเชื่อและศรัทธาในศาสนา อาทิ
“Religiosity Highest in World's Poorest Nations” (https://news.gallup.com/poll/142727/r...)
“Economic Inequality, Relative Power, and Religiosity” (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/a...)
Inequality and Religiosity in a Global Context: Different Secularization Paths for Developed and Developing Nations (https://www.tandfonline.com/doi/full/...)

6. ประเด็นลัทธิสุดโต่งในสังคมไทยมีแง่มุมที่ซับซ้อนกว่าแค่การ “ขาดความรู้” ดูข้อถกเถียงเรื่องนี้ได้จาก
“มองปรากฏการณ์ ‘ลัทธิพระบิดา’ สะท้อนปัญหาสังคมไทยผ่านสายตานักวิชาการศาสนา”
(https://thestandard.co/fathers-cult-t...)
กรมสุขภาพจิต เผยสาเหตุทำคนหลงเชื่อลัทธิประหลาด ความเชื่อผิดๆ เร่งช่วยเหลือแล้ว
(https://www.hfocus.org/content/2022/0...)

กดติดตาม และ กดกระดิ่ง: https://bit.ly/45KZn3w

ติดตาม THE STANDARD PODCAST ในช่องทางอื่นๆ

Website: https://www.thestandard.co/podcast
Twitter:   / thestandardpod  
Facebook:   / thestandardth  
TikTok:   / thestandard.podcast  
Spotify: https://bit.ly/3NhRWZg
Apple Podcasts: https://bit.ly/42OGIkI
SoundCloud:   / thestandardpodcast  

#สายมู #ปรัชญา #Shortcutปรัชญา #TheStandardPodcast #TheStandardTh #TheStandardCo #podcast