ΑΕΦ 27. Πλάτων Ε΄. Η πλατωνική γνωσιολογία στο έργο «Πολιτεία»– Ευαγγελία Μαραγγιανού

Описание: Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Λόγου - Μουσικής - Τέχνης "ΛΙΝΟΣ",
παρουσιάζουν κύκλο φιλοσοφικών διαλέξεων με γενικό θέμα:
«ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ. Από τον ΘΑΛΗ ως τον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ»

Εισηγήτρια: ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΜΑΡΑΓΓΙΑΝΟΥ - ΔΕΡΜΟΥΣΗ,
Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ.

Διάλεξη 27η
«Πλάτων Ε΄. Η πλατωνική γνωσιολογία στο έργο "Πολιτεία"»

Η δομή και το περιεχόμενο των διαλέξεων βασίζονται στο βιβλίο της κας Ευαγγελίας Μαραγγιανού - Δερμούση «Αρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι. Από τον Θαλή ως τον Αριστοτέλη», εκδόσεις Da Vinci, Αθήνα 2016.

Ο κύκλος των διαλέξεων διοργανώθηκε από τον Σύλλογο Λόγου - Μουσικής - Τέχνης "ΛΙΝΟΣ".

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΙΚΟΣΤΗΣ ΕΒΔΟΜΗΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΣ

ΠΛΑΤΩΝ – ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΑ

4. ΠΛΑΤΩΝΙΚΗ ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΑ (συνέχεια) - Η πλατωνική γνωσιολογία στο έργο ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Στην "Πολιτείαν" ο Πλάτων διακρίνει τους «φιλοθεάμονας» (εκείνους που αγαπούν τα ωραία θεάματα και τους «φιλήκοους» (αυτούς που αγαπούν τους ωραίους ήχους) από τους φιλοσόφους, οι οποίοι μπορούν να ανέλθουν από τα αισθητά στα νοητά και να θεαθούν τις ιδέες (V 476 b - c).

Στη συνέχεια ο φιλόσοφος χρησιμοποιεί τρεις εικόνες:
α) την εικόνα του ηλίου για να απεικονίσει το αγαθό,
β) την εικόνα της γραμμής για να απεικονίσει τα τέσσερα είδη της γνώσης και τα αντικείμενα που αντιστοιχούν σε αυτά και
γ) την εικόνα του σπηλαίου για να απεικονίσει την άνοδο της ψυχής από τον αισθητό στο νοητό κόσμο.

Ο «ήλιος» μπορεί να απεικονίσει το αγαθό, γιατί αυτό έχει την ίδια λειτουργία στα νοητά, όπως και ο ήλιος στα αισθητά, δηλαδή είναι ανώτερο από όλα τα άλλα, επίσης δε τους παρέχει την αλήθεια και την ύπαρξη. Επί πλέον, όπως δεν μπορούμε να αντικρύσουμε τον ήλιο κατάματα, έτσι δεν μπορούμε να συλλάβουμε με τη λογική μας το αγαθό (VI 508 b κ. ε.).

Η «εικόνα της γραμμής» περιγράφει μία γραμμή χωρισμένη σε τέσσερα άνισα μέρη, τα οποία συμβολίζουν τα τέσσερα είδη της γνώσης (νόηση, διάνοια, πίστη, εικασία) που αντιστοιχούν στα τέσσερα είδη των γνωστικών αντικειμένων:
1) τα ανώτερα νοητά,
2) τα κατώτερα νοητά ή οι μαθηματικές έννοιες, οι οποίες για να γίνουν αντιληπτές, πρέπει προηγουμένως να παρασταθούν με σχήματα και αριθμούς,
3) τα αισθητά αντικείμενα (φυσικά και «σκευαστά») και
4) οι εικόνες των αισθητών αντικειμένων, δηλαδή οι απεικονίσεις τους από τους καλλιτέχνες ή από οποιαδήποτε λεία και στιλπνή επιφάνεια (VI 509 d - 511 e).

Η «εικόνα του σπηλαίου», μέσα στο οποίο ευρίσκονται αλυσοδεμένοι άνθρωποι που εκλαμβάνουν τις σκιές των αισθητών αντικειμένων ως αληθινά όντα, απεικονίζει τη σταδιακή άνοδο της ψυχής από τα αισθητά αντικείμενα στον κόσμο των ιδεών. Συγκεκριμένα δε το σπήλαιο συμβολίζει τον φυσικό κόσμο, η φωτιά που καίει πίσω από αυτούς τον ήλιο, οι φυλακισμένοι τους αμαθείς και απαίδευτους ανθρώπους, οι απατηλές σκιές τις γνώσεις που αποκτούμε με τη βοήθεια των αισθήσεων, η επίπονη άνοδος του φυλακισμένου την ανύψωση της ψυχής προς τα νοητά, ο πραγματικός κόσμος τις ιδέες και ο ήλιος την ιδέα του αγαθού (VII 514 a - 521 b).

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΜΙΛΗΤΡΙΑΣ
Βιογραφικό σημείωμα καθηγήτριας Ευαγγελίας Μαραγγιανού:
https://drive.google.com/file/d/1Rzju...
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ ευχαριστούν θερμά για την συνεργασία
την κα Ευαγγελία Μαραγγιανού - Δερμούση,
τον Σύλλογο Λόγου - Μουσικής - Τέχνης "ΛΙΝΟΣ" και την πρόεδρο αυτού
κα Όλγα Κανελλοπούλου - Ντινοδήμου.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Μπορείτε να παρακολουθήσετε όλες τις διαλέξεις του κύκλου
«ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ. Από τον ΘΑΛΗ ως τον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ»,
στον σύνδεσμο:    • Αρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι – Ευαγγελία Μαρα...  

Μπορείτε επίσης να παρακολουθήσετε όλες τις ομιλίες της κας Ευαγγελίας Μαραγγιανού,
που έχουν καταγραφεί από τις Φρυκτωρίες, στον σύνδεσμο:
   • Ευαγγελία Μαραγγιανού - Ομιλίες  
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Για οποιαδήποτε πληροφορία ή καταγγελία, παρακαλούμε, ενημερώστε μας στην κεντρική ιστοσελίδα: http://www.fryktories.net
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------