ალექსანდრე ქუთათელი პირისპირ ტომი1 წიგნი 1 ნაწილი 1 თავი - 8 მოხალისენი

Описание: ალექსანდრე ქუთათელის რომანი „პირისპირ“ (მოკლე ანალიზი)

თქვენ უსმენთ ალექსანდრე ქუთათელის რომანის „პირისპირ“ მიხედვით შექმნილ აუდიოსერიალს. ეს პოლიფონიური ნარატივი ნამდვილ დღიურებსა და ისტორიული მოვლენების უშუალო მონაწილის, კორნელი მხეიძის, გამოცდილებას ეყრდნობა. რომანში ცოცხლდება სოფლის ქორწილის, ქალაქის მოედნებისა და ბრძოლის ველების დინამიკა, აღქმული ავტორის, როგორც თვითმხილველის, თვალითა და გულით. „პირისპირი“ წარმოგვიდგენს იმერული, მესხური, კახური და ქართლური ცხოვრების ნამდვილ სურათებს. რეალური ისტორიული პირები, პოლიტიკური თუ კულტურული მოღვაწენი, ისე ცოცხლდებიან ტექსტში, როგორც მხოლოდ თვითმხილველს შეუძლია მათი ნამდვილი სახის ასახვა.
მთელ რომანში იკითხება მიმკვდარი ეპოქის იდეოლოგიური კონტურების გავლენა: ტექსტში ჩაქსოვილია ბოლშევიკური მითები და ისტორიული დამახინჯებები, რომლებიც მაშინდელი ყოველდღიურობის ნაწილი იყო. ამიტომ, ჩვენთვის ეს მოგზაურობა არა მხოლოდ მეხსიერებაა, არამედ გაფრთხილებაც: საჭიროა გავარჩიოთ " რეალური ადამიანური გამოცდილება" და " იდეოლოგიის ნიღაბი" .

მთავარი გმირი — კორნელი მხეიძე — ქართულ ტრადიციებზე აღზრდილი, გულმხურვალე პატრიოტი, საქართველოსთვის თავდაუზოგავი მებრძოლი, ნიჭიერი დამწყები მწერალი და პოეტი, რომელიც დღენიადაგ შეტრფოდა ქართულ კულტურას, ისტორიასა და ტრადიციებს. სასტიკ, ბინძურ, ფარისევლურ, გარყვნილ და ფლიდ რეალობასთან შეჯახებისა და მარცხის შემდგომ, იგი ტრანსფორმაციას განიცდის და ხდება ახლა " ყველაფრის მოწინააღმდეგე" . საზოგადოება მას ბოლშევიკად ნათლავს, თუმცა ეს არასწორია: ის მხოლოდ უარყოფითი რეალობის წინააღმდეგ იბრძვის, მაგრამ საზოგადოებისთვის უფრო მარტივია მისი ბოლშევიკად მონათვლა, ვიდრე მისი მართალი სიტყვისა და კრიტიკის მოსმენა.
რომანის განსაკუთრებულ ძალას სწორედ კორნელის შინაგანი დრამა აძლევს, რომელიც იმ რთული და ტკივილიანი არჩევნის წინაშე იდგა. საბოლოოდ, იგი " ბოლშევიკებს მიემხრო" . ეს ამბავი ხშირად იწვევს კამათს: რატომ აირჩია ახალგაზრდა ინტელექტუალმა, ემპათიურმა და თავისუფლებისმოყვარე ქართველმა ისტორიის ეს გზა, მაშინ როცა საქართველოს დამოუკიდებლობასა და ეროვნულ ღირსებას საფრთხე ემუქრებოდა?
იმ ეპოქაში ბოლშევიკები საქართველოში მოდიოდნენ " დემოკრატიის, ჰუმანურობისა" და გლეხობისა თუ მუშობისათვის " ადამიანური ცხოვრების პირობების შექმნის" იდეებით. ამტკიცებდნენ, რომ საქართველოს სუვერენიტეტს არ დააკლებდნენ და არ გააბატონებდნენ ბიუროკრატიულ ფარისევლობას. კორნელი, მძიმე, ბეწვის ხიდზე, სახელმწიფოს საბოლოო ანექსიის წინ, თავისი არჩევნის საწინდარს რამდენიმე მნიშვნელოვან მიზეზში ხედავდა.
"გმირის არჩევანის ტკივილი/ლოგიკა, რაც რომანშია ჩაქსოვილი, ულმობელი წინააღმდეგობებია":
1. "პირადი წყენა და სულიერი ტკივილი" : სიყვარული უარყვეს, მის გულწრფელობას დასცინეს მხოლოდ იმიტომ, რომ არ ეთანხმებოდა " ელიტის" წარმოდგენებსა და ინტერესებს.
2. " დაუცველობის განცდა და უსამართლობა" : სამართალმა ხმა ვერ ამოიღო უსამართლობის წინაშე; საკუთარ სახლშიც კი უცხოდ დარჩა, რადგან კანონი არ იცავდა.
3. " ცინიზმი მისწრაფებების მიმართ" : გულწრფელი ბრძოლა აბუჩად იყო აგდებული; თავადაზნაურობასა და „ელიტას“ მხოლოდ " მატერიალური და პირადი კომფორტი" აინტერესებდათ.
4. " ნამდვილი გმირების შეურაცხყოფა" : ფრონტზე დაღვრილი სისხლი და თავდადება გვერდით გადადეს; გმირებს პატივს კი არ სცემდნენ, არამედ ივიწყებდნენ.
5. " საკუთარი ქვეყნის ღალატი" : პატრიოტული სულისკვეთება და უბრალო ადამიანის მიზნები გადაფარა " პარტიულმა დაპირისპირებამ" და " პირადმა სარგებელმა" .
6. " ფსევდო-სუვერენიტეტი და მოჩვენებითი დამოუკიდებლობა" : ქვეყნის დამოუკიდებლობა ბევრს შიგნითაც არ მიაჩნდა ღირსებად; პოლიტიკურ გარიგებებში ქვეყნის ბედი სათამაშო მძევლად გადააქციეს.
7. " უმწეობა საერთო ავადმყოფობის წინაშე" : ფარისევლობა, გაყიდული პატრიოტიზმი, კლანური სქემები და უპასუხისმგებლობა — ამ ყველაფერს გულწრფელად ებრძოდა, მაგრამ მარტო დარჩა.

ამ ყველაფერმა — გულწრფელმა წყენამ, იმედგაცრუებამ, მიტოვების განცდამ და ღირებულებების დანაკარგმა — კორნელი ადამიანურად და გატეხილად დააყენა ურთიერთგამომრიცხავი არჩევნის წინაშე. მისი არჩევანი არ იყო უბრალოდ ძალისხმევის უარყოფა ან სირთულეებისგან გაქცევა — ეს იყო უმძიმეს ადამიანურ მდგომარეობაში აღმოჩენილი პიროვნების " სასოწარკვეთილი ძიება" რაღაც ახლისა, რაშიც შეიძლება კიდევ ჰქონოდა შექმნის, ზენის ან ბრძოლის შესაძლებლობა.

რომანი სრულდება 1922 წლის ტრაგიკულ ეპიზოდზე — იმ საბედისწერო ზღვარზე, რომელზეც საქართველომ საბოლოოდ დაკარგა სახელმწიფო სუვერენიტეტი. სწორედ აქ არის გმირის ტრაგედიის ყველაზე მტკივნეული ნაწილი: რომანში აღწერილი ამბების შემდგომი განვითარება გვიჩვენებს, რომ კორნელი საბოლოოდ მოტყუებული რჩება. ყველაფერი ის, რისთვისაც ის ბოლშევიზმს მიემხრო, " ფიქცია და ილუზია" აღმოჩნდა. მის ირგვლივ არსებული სამყარო, დემოკრატიისა და ჰუმანურობის ნაცვლად, " სისხლიან სახელმწიფო ტერორსა და რეპრესიებში" ჩაიძირა, რამაც საქართველოს მრავალთაობიანი ტანჯვა გამოიწვია.


შემეცნებით-საგანმანათლებლო პროექ