اموال یکدیگر را به باطل و ناحق نخورید

Описание: حرام نخورید

«وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ وَ تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقاً مِنْ أَمْوالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ‌»
ترجمه: و اموال يكديگر را به باطل (و ناحق) در ميان خودتان نخوريد و اموال را به عنوان رشوه، به كيسه حاكمان و قاضی ها سرازير نكنيد تا بخشی از اموال مردم را به گناه بخوريد، در حالى كه خود میدانيد كه خلاف میكنيد. (سوره بقره، ۱۸۸)
«تدلوا» به معناى سرازير كردن دلو در چاه است كه در اين آيه، رشوه به قاضی به آن تشبيه شده است. رشوه در حكم، پرداخت كالا يا پولى به قاضی جهت تغيير نظر او میباشد.
هدف از «أَمْوالِ النَّاسِ‌» هم اموال عمومى است و هم اموال خصوصی. علاوه بر آنكه رشوه براى گرفتن حقوق غيرمالى مردم نيز ممنوع است.
اين سوره كه با جمله اى‌ «هُدىً لِلْمُتَّقِينَ» آغاز گرديده است، در آيات مختلف تقوا را به عنوان هدف دستورات الهى مطرح میكند.
رشوه، يكى از گناهان بزرگى است كه مفاسد اجتماعى متعددى را به دنبال دارد، از جمله:
حذف عدالت، يأس و نااميدى ضعیفان، جرأت و جسارت ظالمان، فساد و تباهى حاكم و قاضی، از بين رفتن اعتماد عمومى. با توجه به اين آثار و عوارض منفى، در روايات شديداً از اين عمل انتقاد شده است.
رسول اكرم (ص) رشوه دهنده و گيرنده و واسطه را لعنت كرد و فرمود: بوى بهشت به صاحب رشوه نمیرسد.
در حديث ديگر میخوانيم: هر حاكمى كه نسبت به گرفتارى هاى مردم بى تفاوت باشد، خداوند لطفش را نسبت به او میپوشاند و اگر هديه قبول كند تا كار مردم را انجام دهد، در زنجير است و اگر رشوه بگيرد، مشرک میباشد.
بعضی ها براى توجيه خلاف خود، نام هاى مختلف بر رشوه میگذارند، از جمله: هديه، تحفه، حق الزحمه، چشم روشنی و .... شخصی به نام «اشعث بن قيس»، حلوائى به در خانه حضرت على (رض) به عنوان هديه آورد تا در محكمه شايد امام به نفع او حكم صادر كند.
آن حضرت فرمود: به خدا سوگند! اگر هفت اقليم را بر من ببخشند تا پوست جوى را به ناحق از دهان مورچه اى بگيرم اين كار را نخواهم كرد.
شخصی به رسول اكرم (ص) گفت: من متصدى و مسئول كارى استم، مردم برايم هدايايى مى آورند، چگونه است؟
حضرت محمد (ص) در جواب فرمود: چی شده است كه مامورین ما از هدايا سخن میگويند! آيا اگر در خانه مى نشستند كسی به آنان هديه میداد؟
پیامهای آیه مبارک:
۱- مالكيت بايد از راه صحيح باشد. مانند: کار کردن، تجارت، زراعت، صنعت، ارث، هديه، امثال آن، ولى تصرف از طريق باطل و رشوه ايجاد مالكيت نمیكند. «لا تَأْكُلُوا اموال الناس‌ بِالْباطِلِ»
۲- جامعه در حكم يک پيكر واحد است. «بَيْنَكُمْ، أَمْوالَكُمْ»
۳- رشوه، حرام است و انسان حق ندارد براى تصاحب اموال مردم رشوه دهد. «تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقاً مِنْ أَمْوالِ النَّاسِ»
۴- اسلام، مردم را مالک اموالشان میداند. «أَمْوالِ النَّاسِ»
۵- لغزش هاى آگاهانه خطرناک است. «وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ»
التماس دعا
نجیب الله آصفی