რამდენად მდგრადია უძრავი ქონების ბაზარი საქართველოში - სებ-ის ანგარიშის შეფასება

Описание: ეროვნული ბანკის 2025 წლის ფინანსური სტაბილურობის ანგარიშის მიხედვით, უძრავი ქონების ბაზარი ქვეყნის ეკონომიკისთვის სისტემურად მნიშვნელოვანი სექტორია და ის მუდმივ მონიტორინგს საჭიროებს.

მდგრადობის ანგარიშში სებ-ი წერს, რომ მიმდინარე პერიოდისთვის ბაზარი სტაბილურია, თუმცა აქტივობა როგორც მოთხოვნის, ისე მიწოდების მხარეს კლებას აჩვენებს.

საცხოვრებელი უძრავი ქონების ფასები წლიურად დაახლოებით 4%-ით იზრდება, თუმცა ტემპი წინა წლებთან შედარებით შენელებულია.

მშენებლობის ღირებულების ინდექსის ანალიზისას მარეგულირებელი აღნიშნავს, რომ ზრდა 6.1%-ია, რაც მიწოდების მხრიდან ფასების დაბალ წნეხზე მიუთითებს.

საქართველოში საცხოვრებელი უძრავი ქონების ბაზრის აქტივობის 60 პროცენტი თბილისზე მოდის, სადაც მოთხოვნის ძირითად ნაწილს, დაახლოებით 90 პროცენტს, რეზიდენტები წარმოადგენენ, რაც საგარეო რისკებს ამცირებს.

რაც შეეხება ბათუმს, აქ საპირისპირო ტენდენციაა, არარეზიდენტების მოთხოვნა კვლავ მაღალია, რის გამოც ქალაქი საგარეო ფაქტორების მიმართ უფრო მოწყვლადია.

მდგრადობის ანგარიშში სებ-ი წერს, რომ იპოთეკური სესხები სტაბილურია, თუმცა უძრავი ქონების სექტორზე ბანკების მაღალი დამოკიდებულება სისტემურ რისკს ქმნის.

ეროვნული ბანკი წერს, რომ ზომიერი რისკის პირობებში სესხის უზრუნველყოფის კოეფიციენტი მნიშვნელოვნად არ იცვლება, მაგრამ მკაცრი სცენარის დროს, განსაკუთრებით უცხოურ ვალუტაში გაცემულ სესხებში, ის 100%-ს აღემატება. თუ ეროვნული ვალუტა გაუფასურდება და უძრავი ქონების ფასი გაიზრდება, უცხოური ვალუტის სესხების მნიშვნელოვანი ნაწილი უფრო რისკიანი, ეროვნული ვალუტით გაცემული სესხები კი შედარებით სტაბილურია.
რისკების შესამცირებლად, სებ-მა სესხის უზრუნველყოფის კოეფიციენტის მაქსიმუმი დააწესა, რომელიც უცხოურ ვალუტაში სესხებისთვის – 70%, ხოლო ეროვნულ ვალუტაში – 90%-ია.

როგორ ფასდება მარეგულირებლის მხრიდან ბაზარზე არსებული ვითარება?

სტუმარი: ზუკა თავყელიშვილი - Galt & Taggart-ის ასოცირებული მკვლევარი